Max de Jong - Nederlandse Poëzie Encyclopedie

versie: 18-03-2017 - redacteur: Bart FM Droog
Biografie | Dichtbundels |Bloemlezingen | Google | Bronnen

Max de Jong

Geboren te:
Wageningen, 25-12-1917
Gestorven te:
Amsterdam, 10-06-1951
Volledige naam:
Max Jelle de Jong
Naamsvarianten:
M. de Jong; M.J. de Jong
Pseudoniem:
Essayist

Foto: Max de Jong, ca. 1950*

Dichter, essayist en vertaler.

De Jong studeerde Nederlands in Utrecht. In 1937 publiceerde hij voor het eerst in het studentenblad Vivos voco. Hij kwam in contact met Leo Vroman en Kees Stip. In het begin van de oorlog woonde hij aan de Parkstraat te Utrecht. Daar had hij korte tijd Louis Th. Lehmann als huisgenoot. Max de Jong introduceerde Lehmann bij Gertrude Pape en Theo van Baaren, de makers van het surrealistische tijdschrift De Schone Zakdoek. Hij was bevriend met Hans van Straten en Hans (Ko) Rooduyn.

Max de Jong verkeerde na de oorlog in literaire kringen in Amsterdam, waar hij Adriaan Morriën, Gerard Reve en Geert van Oorschot leerde kennen. Hij hield vanaf 1947 een dagboek bij waarin hij zichzelf en de mensen uit zijn omgeving portretteerde. Hij koesterde wrok tegen heel veel mensen, onder hen W.F. Hermans, destijds hoofdredacteur van Criterium, en Paul Rodenko.

Hij was medewerker aan o.a. Groot Nederland en Tirade.

Hij overleed in het Binnengasthuis te Amsterdam aan een hersenvlies-ontsteking. Op 13 juni 1951 werd hij gecremeerd in Crematorium Velsen te Driehuis. Zijn as is verstrooid in het IJsselmeer.

Over Max de Jong

Leo & Tineke Vroman. Met en zonder Max de Jong. Sjaalmanpers, Utrecht-Bunnik, 1985. 23p. Klein Literair Museum deel 11. Oplage van 115 ex., genummerd van 1 t/m 100 en I t/m XV. Herinneringen.

Max de Jong. Dagboek. Deel I: 1947-1948. Deel Ii: 1949. Deel III: 1950-1951. Deel IV: Annotaties. [S.n.], [s.l.], [1990]. 4 Delen, oplage 51 genummerde ex.

Nico Keuning. Altijd het tinnef om je heen. Een biografie van Max de Jong. Lubberhuizen, Amsterdam, 2000. 256p., [16] bl. pl.
Recensie door Maarten Doorman. 'De man die niet kon lachen'. NRC Handelsblad, 16-06-2000.
http://nrcboeken.vorige.nrc.nl/biografie/de-man-die-niet-kon-lachen

Max de Jong en Hans van Straten
Ik ben een echt genie
De briefwisseling van Max de Jong en Hans van Straten 1942-1951.
Bezorgd en ingeleid door Kathinka Stel.
[A.C. Stel], [Amsterdam], 2014. 183p. Oplage van 150 ex.

naar boven

Dichtbundels:
[alleen werken van 6 of meer pagina's zijn opgenomen]

Plaquette. [Huib van Krimpen], [Den Haag], 1944. 16p. Oplage 340/40. Zes gedichten.

Heet van de naald
G.A. van Oorschot, Amsterdam, [1947]. 29p.
[2de druk 1974]; 3de druk [1982].

Muggen en zwanen. Gedichten. [Bijeengebracht door Hans Rooduyn en Hans van Straten]. De Arbeiderspers, Amsterdam, 1955. 48p. De Boekvink [nr. 22].

Droomrit. De Netelroos, 's-Gravenhage, 1984. [12]p. Oplage van 60 genummerde ex.

Gevonden gedichten. [Verantwoording Nico Keuning]. De Scheve Schaats, Bartlehiem, 1985. [16]p. Oplage van 60 genummerde ex.

naar boven

De knobbelzwaan. Nagelaten gedichten. [S.n.], [s.l.], [1985]. [50]bl. Oplage 20 genummerde ex.

Verzen uit V.V. [S.n.], [s.l.], [1990]. [15]p.

Max de Jong, Hans Rooduyn. Het moeizaam òndergaan. Nijenbeek Pers, Gendt, 1993. [26]p. Oplage van 75 genummerde ex. Poëzie en proza. Enkele gedichten verschenen eerder in Minerva, jrg. II, nr. 8/9 (1954).

Heet van de naald en andere gedichten
Tekstbezorging Marsha Keja
Van Oorschot, Amsterdam, 2014. 96p.
Keuze uit de gedichten. Met bibliografie en nawoord.

naar boven

Andere genres

Communisme en intellect. 1. De autonomie der cultuur. II. Gide's falen. [Eigen beheer], [Amsterdam], [1945]. 8p. Essays. Onder het pseudoniem 'Essayist'.

Essays in zakformaat. Fortis Age, [Utrecht], 1982. 195p. Oplage van 60 ex., genummerd I-X (h.c.) en 11-60.

De berg heeft en muis gebaard. Aforismen. De Donderbus, Utrecht, 1984. [12] bl. Oplage van 20 genummerde ex.

Pleidooi voor Bilderdijk. Dispuut Willem Bilderdijk, Wageneningen, 1986. [7]bl. Oplage van 20 genummerde ex.

naar boven

Bloemlezingen:

Poëzie van Max de Jong is in deze bloemlezingen aangetroffen:

Levende dichters. U.-M. "West-Friesland", Hoorn, 1946.

Stroomgebied. Holland, Amsterdam, 1953.
Spiegel van de Nederlandse poëzie. Dl. 3: 1940-1955. Meulenhoff, Amsterdam, 1954.
Losse planken van het tienjarig Podium. Bert Bakker / Daamen, Den Haag, 1956.
Spiegel van de Nederlandse poëzie door alle eeuwen. Dl. 3: 1940-1957. Meulenhoff, Amsterdam, 1957 (herziene 2e herziene druk).
Stroomgebied. Holland, Amsterdam, 1958 (3de herziene druk).
Spiegel van de Nederlands poëzie 4. De hedendaagse dichters. Meulenhoff, Amsterdam, 1968.

De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw, Bert Bakker, Amsterdam, 1979.
Spiegel van de Nederlandse poëzie. [Dl.2:] Dichters van de twintigste eeuw. Meulenhoff, Amsterdam, 1979.

Literair akkoord 24. Bruna, Utrecht/Aartselaar, [1981].
Dichters bij De Bezige Bij. De Bezige Bij, Amsterdam, 1984.
Spiegel van de Nederlandse poëzie. Meulenhoff, Amsterdam, 5e editie, 1984.
Liefde is het enige. Novella Uitgeverij, Amersfoort, 1985.
De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw, Bert Bakker, Amsterdam, 1987 (8e herziene druk).

naar boven

Spiegel van de moderne Nederlandse poëzie, Meulenhoff / Kritak, Amsterdam / Leuven, 1992. 6e editie.
Ik heb de liefde lief. Prometheus, Amsterdam, 1993.
Vanmorgen keek ik in de spiegel. Kwadraat, Utrecht, 1994.
De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw. Bert Bakker, Amsterdam, 1996 (10e herziene druk).

Niemand om het voor te doen. Uitgeverij 521, Amsterdam, 2001.
Komrij's Nederlandse poëzie van de 19de t/m de 21ste eeuw in 2000 en enige gedichten, Bert Bakker, Amsterdam, 2004.
Spiegel van de moderne Nederlandse en Vlaamse dichtkunst. Balans, Amsterdam, 2005.

Met dat hoofd gebeurt nog eens wat. Prometheus, Amsterdam, 2011.

naar boven

Bronnen

Afkortingen: KBr en KBDH - Koninklijke Bibliotheek Brussel resp. Den Haag; LR - Lectuur Repertorium; PCG en PCNL - Poëziecentrum Gent resp. Nederland; s.n. / s.l. / s.a. - sine nomine / loco / anno = zonder naam [van uitgeverij] / plaatsnaam / jaartal.

* Fotograaf onbekend. Afgedrukt in Vrij Nederland, 14 juli 2014.
DBNL: Max de Jong
http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=jong045

Piet Calis. Het ondergronds verwachten. Schrijvers en tijdschriften tussen 1941 en 1945. Meulenhoff, Amsterdam 1989.
http://www.dbnl.org/tekst/cali002onde01_01/cali002onde01_01_0004.php
Hans Heesen, Harry Jansen en Ed Schilders. Waar ligt Poot? Over de dood en de laatste rustplaats van Nederlandse en Vlaamse schrijvers. De Prom, Baarn, 1997.
Lectuur Repertorium 1952-1966. Deel 1. A.S.K.B./Nederland's Boekhuis, Antwerpen/Tilburg, 1968.
NN. De Jong 1917-1951. Mededelingen van de Documentatiedienst. Nederlands Letterkundig Museum en Documentatiecentrum, Den Haag / Archief en Museum voor het Vlaams Cultuurleven, Antwerpen 1954-1992. DBNL, 2009.
http://www.dbnl.org/tekst/_med003mede01_01/_med003mede01_01_0405.php
Uitgeverij Van Oorschot: Max de Jong
http://www.vanoorschot.nl/otto-de-kat/8879-jong.html
Carel Peeters. Max de Jong: een intelligente idioot. Vrij Nederland, 11-07-2014.
https://www.vn.nl/max-de-jong-een-intelligente-idioot/

Boeken, brieven en/of materiaal van, over en/of aan Max de Jong bevinden zich in:

British Library, Londen
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, Antwerpen
Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
Letterkundig Museum, Den Haag
Poëziecentrum, Gent
Poëziecentrum Nederland, Nijmegen

naar boven

deze pagina is mede mogelijk gemaakt door:

Vrienden van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie

partners

Webdesign Revan Barlas