Elisabeth Reitsma - Nederlandse Poëzie Encyclopedie

versie: 14-10-2015 - redacteuren: Bart FM Droog & Jurgen Eissink
Biografie | Dichtbundels |Bloemlezingen | Google | Bronnen

Elisabeth Reitsma

Geboren te:
Groningen, 14-01-1897
Gestorven te:
Eelde, 03-10-1982
Volledige naam:
Elisabeth Maria Reitsma
Naamsvarianten:
E. Eekhout-Reitsma; Elisabeth M. Reitsma; Elizabeth Reitsma;
Elly Reitsma
Pseudoniem:
Karin Larsen

Elisabeth Reitsma, 1936
Bron: Nieuwsblad v/h Noorden, 15-02-1936. Fotograaf onbekend.

Zie ook: Groninger dichters

Dichter, prozaïst en jeugdboekenschrijver.

Op het gymnasium al werd haar literaire talent opgemerkt door leraar dr. Koopmans van Boekeren. Ze debuteerde met verzen in De Gids in 1921.¹
Haar debuutbundel verscheen in 1922. Reitsma publiceerde ook in tijdschrift-en als De Nieuwe Gids en Elsevier.

Fragment uit 'Achter den horizon'

(...) Wij weten niet wat tusschen menschen ademt
En wat de ruimten tusschen sterren vult,
De verste zeeën zijn nog niet omvademd,
de teerste vormen zijn nog niet onthuld. (...)

Uit de bundel Zingende golven (1929)

Filosofisch-religieuze artikelen van haar hand werden afgedrukt in Het Nieuwe Leven.²

De crisis der moderne wetenschap
(slotfragment)

"De weg van den hedendaagschen mensch leidt naar het innerlijk, naar de diepten van het eigen bewustzijn. Ook de wetenschap gaat dezen weg. Op het punt staande in begrippen te verstarren, keert zij terug van haar peripherische zwerftochten om dieper contact te vinden met haar religieuze wortelen, met het onmiddelbare leven. Het nieuwste terrein van wetenschappelijk onderzoek, de parapsychologie opent in dit verband rijke perspectieven. Wellicht zal zij de kern zijn voor een toekomstig wereldbeeld, het fundament voor nieuwe moreele en cultureele waarden".

Elisabeth Reitsma, in: Het Nieuwe Leven, oktobernummer 1933; ge-signaleerd in Het Vaderland, 14-10-1933;
http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010015004%3Ampeg21%3Ap016%3Aa0348

Ze correspondeerde met onder meer met Marie Belpaire, Willem Kloos en Arthur van Schendel. Of deze correspondentie méér dan het corresponderen over plaatsing van werk in tijdschriften inhield, zal nader onderzoek moeten uitwijzen.

In het interbellum was Elisabeth Reitsma de bekendste vrouwelijke auteur uit Groningen. Verzen van haar behoorden tot het repertoire van tenminste één voordrachtskunstenaar, zo blijkt uit een krantenverslag over een voordracht-avond, die op 22 januari 1929 in De Harmonie te Groningen gehouden werd.

Ze huwde op 29 juni 1931 te Groningen met dichter/prozaïst Jan H. Eekhout.³ Ze woonden aan het Zuiderpark nr. 4.

Het echtpaar Eekhout-Reitsma, met de moeder van Elisabeth Reitsma.
Bron: Nieuwsblad v/h Noorden, 15-02-1936. Fotograaf onbekend.

Ab Visser: "Elisabeth hield Jan goed onder de duim". (...) "Later maakte hij [Eekhout], naar obligate streekroman gewoonte, een kind bij de dienstbode en scheidde van Elisabeth".⁴ De officiële echtscheiding vond op 21 mei 1943 plaats.⁵

Van Elisabeth Reitsma zijn geen publicaties in boekvorm bekend van na 1938. In dat jaar bracht A.A.M. Stols haar novelle Een mensch op aarde uit, dat ze publiceerde onder het pseudoniem Karin Larsen.⁶

In de laatste periode van haar leven woonde ze in het verzorgingshuis 'Else van der Laanhuis', Hooiweg 18 te Eelde.

Op 13 oktober 1982, tien dagen na haar dood, verscheen een eenvoudige overlijdensadvertentie in De Telegraaf.

Haar lichaam werd volgens haar wens ter beschikking van de wetenschap gesteld.

Over Elisabeth Reitsma

In:

Lo van Driel. Jan H. Eekhout. Een plooibaar talent. Drukkerij Durenkamp, Aardenburg, 2015. 352p., 124 illustraties. € 22,95.

naar boven

Dichtbundels:
[alleen werken van 6 of meer pagina's zijn opgenomen]

Van leven's droom. C.A.J. van Dishoeck, Bussum, 1922, 81p.

	Lichtende verten. Bandversiering van A. Wigboldus. C.A.J. van Dishoeck, Bussum, 1925. 60p.

	Zingende golven. Bandversiering van A. Wigboldus. C.A.J. van Dishoeck, Bussum, 1929. 65p.

Elisabeth Reitsma en Jan H. Eekhout. In aedibus amoris. Verzen. C.A.J. van Dishoeck, Bussum, 1930. 42p.

Vertaalde/hertaalde poëzie

Witte muziek. Mystische lyriek der Indische middeneeuwen. Door Elisabeth Reitsma en Jan H. Eekhout. Uitgeverij Paris, Amsterdam, 1935. 79p. Vertaalde gedichten uit de Middel- en Nieuwindische taal- en/of letterkunde. Online op Delpher.

terug naar boven

Proza

Rebellie der Reinen. Servire, 's-Gravenhage, 1934. Novellen.

Droom en vuur. Kroniek van een vrouwenleven. [s.n.], Den Haag, 1933, 170p.

Don Juan. Een moderne legende. Zilveren verpoozingen-reeks. P.N. van Kampen & Zn., Amsterdam, [1935]. 115 p. Verhalen.

terug naar boven

Jeugdboeken

Elly Reitsma en Ella Riemersma (illustraties). Het verzenboek van Lysje. G.B. van Goor Zonen, Gouda 1928. 24p. Online op:
http://www.dbnl.org/tekst/reit002verz01_01/index.php

Elly Reitsma en Ella Riemersma (illustraties). Van vier vroolijke klantjes in het zouteland. G.B. van Goor Zonen, Gouda 1928. 28p. Online op:
http://www.dbnl.org/tekst/reit002vanv01_01/index.php

Overig

De Boodschap van Naradoe en Dadoe. [Door] Tara Dutt Gairola, Elizabeth Reitsma, Jan H. Eekhout en G. H.Mees. (De onsterfelijken. Onder redactie van G.H. Mees en Carolus Verhulst). Servire, 's-Gravenhage, 1934. 142p.

terug naar boven

Bloemlezingen:

Poëzie van Elisabeth Reitsma is in deze bloemlezingen aangetroffen:

Kent uw dichters! Meulenhoff, Amsterdam, [1933]
Christofoor. Ploegsma, Zeist, 1934.
Moderne Nederlandsche religieuze lyriek. De Tijdstroom, Lochem, 1938.

Groningsche poëzie. Balkema, Amsterdam, 1941.
Moderne Nederlandsche religieuze lyriek. De Tijdstroom, Lochem, [1942], 2de herziene druk.

Liefdespoëzie. Bron N.V., Assen, [1950].
Spiegel van de Nederlandse poëzie door alle eeuwen. Dl. 2: 1900-1940. Meulenhoff, Amsterdam, 1953.

Tenzij Gij mij zegent. W. Ten Have, Amsterdam, 1960.
De dichter bidt. Kok, Kampen, 1961.
Declamatorium der Nederlandse Poëzie. Standaard, Antwerpen/Utrecht, 1968

Ik draag je in mijn hart. Kwadraat, Utrecht, 1998.

terug naar boven

Bronnen

Afkortingen: KBr en KBDH - Koninklijke Bibliotheek Brussel resp. Den Haag; LR - Lectuur Repertorium; PCG en PCNL - Poëziecentrum Gent resp. Nederland; s.n. / s.l. / s.a. - sine nomine / loco / anno = zonder naam [van uitgeverij] / plaatsnaam / jaartal.

De afbeeldingen zijn foto's gemaakt van kranten uit het Historisch Krantenarchief van de Koninklijke Bibliotheek Den Haag; http://kranten.kb.nl/

¹ Algemeen Handelsblad, 04-05-1921.
http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010654855%3Ampeg21%3Ap007%3Aa0158
² Groningsche Kunstenaars. Nieuwsblad van het Noorden, 15-02-1936. Fotoreportage over het gezin Eekhout-Reitsma, met biografische informatie.
http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010673113%3Ampeg21%3Ap010%3Aa0231
³De Tijd, 29-06-1931
⁴ Ab Visser. 't Peerd van Ome Loeks. De Arbeiderspers, Amsterdam, 1970. Blz 30-31. aangehaald in:
Herman Sandman. Arcadia der Poëten. Het literaire leven in Groningen 1945-2005. Uitgeverij Passage, Groningen, 2008. Blz. 32.
⁵ Groninger Archieven.
http://www.allegroningers.nl/personen/q/persoon_achternaam_t_0/
reitsma/q/persoon_rol_s_0/0/q/persoon_achternaam_t_1/eekhout/q/persoon_rol_s_1/0
⁶ C. van Dijk. Alexandre A.M. Stols. 1900-1973. Uitgever | typograaf. Een documentaire. Met een lijst van door Stols uitgegeven en/of typografisch verzorgde boeken door C. van Dijk en H.J. Duijzer. Walberg Pers, [Zutphen], [1992]. Omvang 544p.

Brinkman's Catalogus 1931-1935.
DBNL: Elisabeth Reitsma
http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=reit002
K. ter Laan. Groninger encyclopedie. Deel 2: N-Z. Spiering, Groningen, 1954-1955.
Lectuur-Repertorium. Deel 2. A.S.K.B., Vlaamsche Boekcentrale/Nederland's Boekhuis, Antwerpen/Tilburg, 1953.

Boeken, brieven en/of materiaal van, over en/of aan Elisabeth Reitsma bevinden zich mogelijk in:
Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
Letterenhuis Antwerpen
Letterkundig Museum, Den Haag
Poëziecentrum Gent

terug naar boven

deze pagina is mede mogelijk gemaakt door:

Vrienden van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie

partners

Webdesign Revan Barlas