versie: 13-01-2014 - redacteur: Bart FM Droog
Biografie | Dichtbundels |Bloemlezingen | Google | Bronnen

---

J.H. de Veer Geboren te: Delft, circa 1860 Gestorven te: Amsterdam, 01-05-1915 Volledige naam: Johan Hendrik de Veer Naamsvarianten: Johan de Veer Pseudoniemen: ? Portrettekening: Noor Agter, 2014

Zoon van Hendrik de Veer (hoofdredacteur van het Nieuws van den Dag en romancier, 1829-1890) en Sara Tijl. Hij huwde op 7 november 1889 te Den Haag met Lucie Henriette Boogaard (c. 1862-1922). Dit huwelijk eindigde op 29 mei 1901 in een echtscheiding. Hij trad op 5 september 1902 te Apeldoorn in het huwelijk met Jeanne Henriette Hubertine Dijkmans (c. 1868-1950). Ze kregen zonen Quintus (1903-1945) en Gerrit (1908-1917).

Dichter, prozaïst en vertaler. Jurist en hoofdredacteur van Hoofd en hart. Letterkundig familie-tijdschrift (1901). Na zijn overlijden wordt gemeld dat hij een leven vol afwisseling leidde en enige tijd in Indië en Amerika had verbleven¹ - waarschijnlijk in de periode 1880-1890. Hij was medewerker aan De Nieuwe Gids (1901, 1909, 1913) en De Gids (1901, 1906).

Uit 1901 stamt:

DE VLIET Hoe vlot die ezel langs het jaagpad draaft, Dat onder 't bootje babbelkletst het water; — Ik vind mijn vliet een allerleuksten prater, Wiens strengheid mijn moede ziele laaft. — Zie hoe de lijn langs de˜oeverhalmen schaaft, Dat kròm zij staat, daar traag maar los zij laten — Plomps gaan in 't nat de kikkers, die daar zaten En schieten baarzen, waar ge˜uw ziel voor gaaft. Een hooge lucht, bont, vlokkig tegen blauw En zil'vren wilgen, hooge populieren, Omringen huisjes, vlak bij bergen hooi — Ik sleep de hand door 't water en vind mooi Ons lage land vol vaarten en rivieren, Als in de lucht maar drijft zulk wit en grauw. J.H. de Veer * In de vierde en achtste regel staat waar in deze versie een ˜ is afgedrukt een liggend haakje. Gepubliceerd in De Gids en De Hollandsche Revue

Hij was bevriend was met Jacob Winkler Prins (1849-1904). In zijn herinneringen aan Winkler Prins haalt Joannes Reddingius (1873-1944) aan hoe ze gedrieën verzen schreven bij Winkler Prins' vijver.

In 1899 was hij kolonist op Frederik van Eeeden's Walden. Van Eeden noemt hem tweemaal in zijn dagboeken, op 14 april 1899: "Bezoeken van van den Broek die ook koloniseeren wil, en de Veer, eveneens."

Op zondag 20 augustus: (...) "De Veer en de Ipenburgs moeten weg. Het spijt mij van de Iepen, maar het kan niet anders."

Over zijn verblijf op Walden schreef hij het omkeerbare acrostichon: "Waar Allen Luieren Daar Eet Niemand / Nochtans Eet Die Luiert Als Wij". In 1903 publiceerde hij Braga op Walden, een bundel met spotverzen op de bewoners van Walden en Van Eeden in het bijzonder.²

Zowel Karel van de Woestijne als Gerrit Komrij waren geïntrigeerd door zijn werk. Carel Scharten was minder onder de indruk. Scharten noemde hem 'den leuterenden de Veer' met zijn 'koffiehuiskletstoon'.

In 1900 werd hij in het bevolkingsregister van Hilversum ingeschreven en eind 1902 weer uitgeschreven.³ Omstreeks 1904 woonde hij in Hilversum, in het huis van zijn moeder aan de Koninginneweg.

In het Letterkundig Museum te Den Haag bevinden zich brieven van J.H. de Veer aan Jac. van Looy (1910), Arij Prins (periode 1908-1913) en François Mijnssen (periode 1910-1915).

De laatste jaren van zijn leven woonde hij in Blaricum. Hij overleed na 'een korte ongesteldheid' in het Amsterdamse Burgerziekenhuis.

Quintus de Veer

Zijn zoon Quintus was in de mobilisatie 1939/1940 kapitein in het Neder-landse leger. Hij kwam na capitulatie uiteindelijk terecht in het krijgs-gevangenenkamp Oflag VIII C Juliusberg. Daar werd hij  verstoten uit de groep Nederlandse officieren.

Krijgsgevangen.nl: "Hij heeft veel sympathie voor de Duitsers en steekt dit niet onder stoelen of banken. Uiteraard komt dit de saamhorigheid niet ten goede. "Feind hört mit" is een gehoorde uitspraak. De Nederlandse kamp-oudste, majoor Engles, verzoekt de Duitsers om De Veer te verwijderen uit het kamp. Op 11 mei 1941 wordt De Veer "Endlassen von Oflag VIII C Juliusburg " en keert hij terug naar Nederland. Hij neemt dienst bij de Waffen-SS."

Hij komt om in de nacht van 28 op 29 april 1945 bij Sperenburg bij Berlijn. Hij is dan Sturmbannfühter bij een SS-artillerieregiment.

naar boven

---

Dichtbundels:

"Hollands Leeuw."Tijdzang opgedragen aan Z.E. Paul Kruger, president der Zuid-Afrikaansche Republiek. Seyler & Reddingius, Hilversum, [1900]. f. 0,10. Rijmprent?

"De vliet". 50 sonnetten. W. Versluys, Amsterdam, 1901. 104p. Omslagtitel: "De Vliet". 50 sonnetten in spreektaal.

Oranje, de zee. Gedicht aangeboden aan H.M. de Koningin, 31 augustus 1902. P.C. Akkerman, Apeldoorn, 1902. f. 0,20. Drukkerij "Erica". Rijmprent?

Braga op Walden. [Tekst en voorwoord van J.H. de Veer]. D'Wilde Horzel, Berg-en-Dal, [1903]. VIII, 88p. Unione anarchica boloynese. Publicazione nr. 3. Bevat gedichten over de 'luilakken' en 'halve garen' op Walden en andere kolonies, en spotverzen op Frederik van Eeden en zijn familie. In deze bundel staat tevens een gedicht gebaseerd op: 'Waar Allen Luieren Daar Eet Niemand/Nochtans Eet Die Luiert Als Wij.'

De stilte. Gedicht. Uitgeversmaatschappij D'Wilde Horzel, Beek bij Nijmegen, 1905. 155p. Bevat: Poco tiempo; De wildernis; De stilte; Kleur en klank; Doodenwacht; De herinnering; Metamorphosen; Heptaëdron.

Andere genres

Eene vruchtencultuur-onderneming in Californië. Door J.H. de Veer & Julius Schrader. [s.n.], 's-Gravenhage, [1891]. Van dit boek zou ook een Engelstalige editie verschenen zijn.

Behoud der plaatsvervanging. Een voorslag tot vergelijk. A Kusters, Alkmaar, 1891

Gravin Mary. [A tale]. H.W.J. Becht, Amsterdam, [1893]. Engelstalig?

Ende desespereert niet. Oorspronkelijke roman. [H.W.J. Becht], Amsterdam, [1896].

De Monthesuma. Roman. L.J. Veen, Amsterdam, [1897].

Im Spiegel. Voorschoten (bij Leiden). Schalekamp, van de Grampel & Bakker, Amsterdam, 1897. Duitstalig.

naar boven

---

Bloemlezingen:

Poëzie van J.H. de Veer is in deze bloemlezingen aangetroffen:

Schetsboek. Maatschappij voor Goede en Goedkoope Lectuur, Amsterdam, [1911].

De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw. Bert Bakker, Amsterdam, 1979.

De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw. Bert Bakker, Amsterdam, 1987 (8e herziene druk).

De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw. Bert Bakker, Amsterdam, 1996 (10e herziene druk).
In Liefde Bloeyende. Bert Bakker, Amsterdam, 1998.

Komrij's Nederlandse poëzie van de 19de t/m de 21ste eeuw in 2000 en enige gedichten. Bert Bakker, Amsterdam, 2004.

naar boven

---

Bronnen

Afkortingen: KBr en KBDH - Koninklijke Bibliotheek Brussel resp. Den Haag; LR - Lectuur Repertorium; PCG en PCNL - Poëziecentrum Gent resp. Nederland; s.n. / s.l. / s.a. - sine nomine / loco / anno = zonder naam [van uitgeverij] / plaatsnaam / jaartal.

DBNL: J.H. de Veer
http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=veer020
Brinkman's Catalogus 1891-1900
Brinkman's Catalogus 1901-1910
¹ Nieuwe Rotterdamsche Courant, 04-05-1915. Avondblad A, p. 2.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010034134:mpeg21:a0090
Frederik van Eeden, Dagboek 1878-1923. Deel 1: 1878-1900 (ed. H.W. van Tricht). Tjeenk Willink/Noorduijn, Culemborg 1971. P. 459, 468.
 http://www.dbnl.org/tekst/eede003hwva03_01/eede003hwva03_01_0022.php
² Frederik van Eeden e.a.. Walden in droom en daad. Walden-dagboek en notulen van Frederik van Eeden e.a. 1898-1903 (ed. J.S. De Ley en B. Luger). Huis aan de Drie Grachten, Amsterdam 1980. 14 april 1899. P. 77-78.
 http://www.dbnl.org/tekst/eede003wald01_01/eede003wald01_01_0032.php
³ Marcus van der Heide. Bussum door schrijversogen. Gooibergpers?, Bussum? 1984; 2de druk.
Carel Scharten. Over J.H. de Veer's bundel De Stilte (1905) In: De Gids. Jaargang 70. P.N. van Kampen & Zoon, Amsterdam 1906.
http://www.dbnl.org/tekst/_gid001190601_01/_gid001190601_01_0056.php
Gerrit Komrij. In liefde bloeyende. De Nederlandse poëzie van de twaalfde tot en met de twintigste eeuw in honderd en enige gedichten. Bert Bakker, Amsterdam, 1998. p. 196-199.
K. Kuiper. Over J.H. de Veer's bundel De Stilte (1905) In: Onze Eeuw. Jaargang 6. 1906.
http://www.dbnl.org/tekst/_onz001190601_01/_onz001190601_01_0012.php
Karel van de Woestijne. Over J.H. de Veer's bundel De Stilte (1905) In: Verzameld werk. Deel 4. Beschouwingen over literatuur en kunst (eds. P.N. van Eyck, P. Minderaa e.a.). C.A.J. van Dishoeck, Bussum 1949. (p. 802-8-3)
http://www.dbnl.org/tekst/woes002verz06_01/woes002verz06_01_0034.php
Signalering De Nieuwe Gids, met gedicht van J.H, de Veer in: De Hollandsche Revue, jrg 6, 1901, no 2, 23-02-1901.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=dts:2304:mpeg21:0049
Joannes Reddingius. Jacob Winkler Prins. Nederland jrg 81, 1929 [volgno 43]. c. 01-08-1929. P. 876.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=dts:872003:mpeg21:0092
Eddie de Paepe. M.m.v. Ton Luiting. Dichters in Hilversum, 2009.
http://www.albertusperk.nl/eigenperk-artikelen/2009.3%20Dichters.pdf
Veenkoloniaal Museum Veendam: Jacob Winkler Prins
http://www.veenkoloniaalmuseum.nl/exposities-agenda/expositie-archief/jacob-winkler-prins/
Archivalia C.M. Kruize. Archiefnummer 623. KRUC. Nr. 95 brief van 'J.H. de Veer te Amsterdam' -, met daarbij als jaartal vermeld: '1951'. Dat jaartal is vermoedelijk het jaar waarin de brief in het bezit gekomen is van C.M. Kruize, die merer brieven van letterkundigen uit de periode rond 1910 bezat. http://www.ru.nl/publish/pages/710936/kruc.pdf‎
'Hoofd en hart'. Nieuwsblad voor den Boekhandel jrg 68, 1901, no 117, 31-12-1901.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=dts:2880121:mpeg21:0007
NN. 'Oflag VIII C Juluiusburg. Krijgsgevangen.nl. Nederlandse officieren in krijgsgevangenschap 1940-1945.
http://www.krijgsgevangen.nl/joomla/index.php/oflag-viii-c-juliusburg
www.vrijwilligerslegioen.nl
http://www.vrijwilligerslegioen.nl/oorkondes/oorkonde.htm
Brabants Historisch Informatie Centrum, 's-Hertogenbosch
Gelders Archief, Arnhem
Nationaal Archief
Noord-Hollands Archief, Haarlem

Met dank aan Rob Delvigne

Boeken, brieven en/of materiaal van, over en/of aan J.H. de Veer bevinden zich in:
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, Antwerpen
Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
Letterkundig Museum, Den Haag
Poëziecentrum Gent

naar boven

---

deze pagina is mede mogelijk gemaakt door:

Vrienden van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie

partners

© De Nederlandse Poëzie Encyclopedie, 2014