De definitie voor een bloemlezing, zoals gehanteerd voor het onderzoek voor de Nederlandse Poëzie Encyclopedie.
Een bloemlezing is een boekwerk waar oorspronkelijk Nederlandstalige gedichten in staan van tenminste vijf verschillende auteurs.
Een bloemlezing die geregistreerd wordt als bloemlezing in de Nederlandse Poëzie Encyclopedie voldoet daarnaast aan de volgende criteria:
1. is in boekvorm* uitgebracht door een 'reguliere' uitgeverij** of een bedrijf*** dat als zodanig valt op te vatten, en bevat bovendien voornamelijk werk van 'professionele' dichters (i.e. dichters die werk bij 'reguliere' uitgeverijen uitbrengen).
* Dus niet als losse ansichtkaarten of in kalendervorm, of als kussensloopserie, of in losbladige editie of welke andere vorm dan ook.
** Ruwweg is een 'reguliere uitgeverij' een uitgeverij waarbij de dichters van de uitgeverij betaald krijgen (en niet andersom) en die landelijk distribueert. Welke uitgeverijen als zodanig gezien kunnen worden kan per tijdvak verschillen. In de loop van het onderzoek zullen we per tijdvak (op jaarbasis of vijfjarige basis) overzichten van reguliere uitgeverijen publiceren.
*** de afgelopen honderd jaar hebben diverse bedrijven die doorgaans geen boeken produceren wel bloemlezingen uitgebracht, meestal als relatiegeschenk, in vaak hoge oplagen. Zoals bijvoorbeeld de ESSO-bloemlezingen-reeks, die van 1954 t/m 1971 jaarlijks verscheen, in oplages van 10.000 tot 17.000 exemplaren.
2. is uitgebracht in een oplage die hoger ligt dan die van een gemiddelde solodichtbundel.
3. is niet tot stand gekomen als gevolg van een wedstrijd - uitzonderingen daargelaten.
4. is een bloemlezing die niet alleen voor scholieren bestemd is, maar ook voor het plezier gelezen kan worden.
Dus een bloemlezing waar onder een gedicht een hele vragenlijst staat niét; een schoolbloemlezing waarin geen expliciete vragen of opdrachten staan wél.
NB: De vermelding 'mede bestemd voor het onderwijs' is door uitgevers van bloemlezingen jarenlang misbruikt om dichters niet te betalen voor het gebruik van hun gedichten. Zo'n vermelding betekent dus niet dat zo'n boek ook inderdaad als lesmateriaal diende.
5. is een boek waarin de begeleidende teksten niet meer ruimte in beslag nemen dan de opgenomen oorspronkelijk poëzie en/of proza(fragmenten).
6. is een bloemlezing die overwegend oorspronkelijk Nederlandstalige gedichten bevat of - wat soms bij Friestalige gedichten het geval is - gedichten die door de dichter zelf naar het Nederlands vertaald zijn.
7. is in Nederland of Vlaanderen uitgegeven. Of, in de oorlogsperiode 1940-1945, in Engeland, de Verenigde Staten, Zuid-Afrika of Zweden, maar nadrukkelijk voor het Nederlandse taalgebied bestemd. Of is uitgebracht in een van de toenmalige kolonieën / overzeese gebiedsdelen, in het Nederlands.
8. is een boek dat door uitgeverijen/bibliotheken niet expliciet bestempeld is als 'jeugdliteratuur/kindergedichten' of redelijkerwijze als zodanig kan worden aangemerkt.
