versie: 12-03-2018 - redacteur: Bart FM Droog
Biografie | Dichtbundels |Bloemlezingen | Google | Bronnen

---

Paul Haimon Pseudoniem van: Leo Laugs Geboren te: Ohé en Laak, 20-10-1913 Gestorven te: Mheer (Limburg), 11-02-1996 Volledige naam: Leo Cornelius Willem Laugs Naamsvarianten: L.C.W. Laugs. Verdere pseudoniemen: Dietser; Zonnekind Foto: Paul Haimon, c. 1936 Bron: Nieuwere klanken, 1936

Journalist, dichter, prozaïst, kunstschilder, biograaf, toneel- en jeugdboeken-schrijver.

Toen hij op kostschool in Rolduc zat raakte hij onder de invloed van de Vlaamse dichter en politiek activist Wies Moens, die daar op uitnodiging van prefect en leraar Nederlands Leo Linssen een voordracht gaf. Haimon schreef daarover dat Moens met "zijn machtig redenaarstalent een hele aula vol jongens in vervoering bracht".

Haimon debuteerde in 1934 in Roeping, een tijdschrift waar hij later redacteur van werd. In 1993 vertelde Paul Haimon aan Rob Molin van het Limburgsch Dagblad wat hem medio jaren dertig was overkomen. Er stond toen opeens een meisje voor hem dat helemaal uit Haarlem was komen fietsen. '"Bent u Paul Haimon?", vroeg ze. Toen ik dat bevestigde, verzuchtte ze: 'Wat ben ik blij u te zien. Ik ben ook bij Bertus Aafjes geweest en die viel zó tegen.'"

Paul Haimon was in de jaren dertig betrokken bij een aantal literaire tijd-schriften (Het Venster, De Nieuwe eeuw, Aristo, De Bundel, De Morgen, Bouwen, Schalmei) en trad op bij literaire avonden in Limburg en Brabant.

(...)
De Tijd, 03-12-1936 Zie: literaire avonden 1936 voor hele artikel.	Nieuwe Tilburgsche Courant, 17-06-1937

Hij was een van de vele jong-katholieke auteurs die eind jaren dertig in extreem-rechts vaarwater belandden. Hij werkte mee aan De Bundel, een 'katholiek-fascistisch'¹ tijdschrift en werd lid van het fascistische Nationaal Front.



De Bundel

Van dit tijdschrift verschenen in 1937 en 1938 elf nummers. Uit de beginselverklaring: "De Bundel is de opvatting toegedaan dat een kunstenaar zijn werk direct dienstbaar dient te maken aan de cultuur, dat wil zeggen dat hij de volkssaamhorigheid moet benadrukken van een Groot Nederland. Gebrek aan deze volkssaamhorigheid zou vooral te wijten zijn aan de invloed van Forum, dat het al ontaarde individualisme wist te combineren met een gezagsondermijnend scepticisme. (...) herstel van christelijk-Germaanse waarden (...) Kunst .. zal .. een vertolking moeten zijn van het Dietsche leven (...) gezag, dat gegrondvest is op de organische eenheid van gans het volk'. Vreemdelingen kunnen daarbij deze 'organische eenheid' alleen maar verstoren."¹

De redactie bestond uit o.a. Erik Lindner, Ferdinand Vercnocke, Henk Kuitenbrouwer, Edm. Nicolas, Ad. Sassen, A. de Vrankrijker en E. van Wessem (1938). Medewerker waren o.a. Godfried Bomans, Martin Bruyns, Paul Haimon, Mathias Kemp, Albert Kuyle, Frans van Oldenburg Ermke, Kees Spierings, Bernard Verhoeven en Paul Vlemminx. Het blad werd uitgegeven door de (katholieke) uitgeverij Het Spectrum te Utrecht.

In 1939 werd hij redacteur van 14 Dagen - een tijdschrift met - alweer - grote idealen. Menno ter Braak berichtte er op 9 februari 1939 in Het Vaderland over: 'Bulderende rhetoriek, juveniel enthousiasme, waarvan men nog volstrekt niets kan zeggen'.²

Journalist

Paul Haimon kreeg werk als leerling journalist bij de Limburgse Koerier. In het begin van de oorlog werd hij - zo vertelde hij in 1993 - wegens passief en anti-Duits gedrag ontslagen en wijdde zich tot kort na de bevrijding geheel aan het schrijven van literatuur. In die periode woonde hij met zijn  vrouw Agnes Roovers in Valkenburg, waar hij Jan Hanlo en zijn moeder leerde kennen. Haimon stimuleerde naar eigen zeggen Hanlo in het gedichten schrijven en publiceren.

Er bestaat geen bewijs van Haimons passieve en anti-Duitse gedrag. Na de bevrijding werden het lidmaatschap van het in december 1941 opgeheven Nationaal Front vrijwel niemand nagedragen - de aandacht was gefixeerd op ex- N.S.B.-ers en ex-SS-ers.

Circa 1945 was hij redacteur bij uitgeverij Winants in Heerlen. Hij was een van 'de vrienden' van Wies Moens, die hem hielp onderduiken in Limburg en hem aan werk hielp bij Winants, toen Moens in België eerst wegens collaboratie gezocht werd en vervolgens bij verstek ter dood veroordeeld werd. Dit gebeurde in dezelfde tijd dat nazi-propagandist Max Blokzijl wegens vergelijkbare daden als Moens - nazipropagandamaken via de radio - in Nederland in Nederland ter dood veroordeeld en geëxecuteerd werd.

In 1946 werd hij redacteur bij Roeping. In dat jaar ook vond hij emplooi als kunstredacteur bij het Limburgsch Dagblad - werk dat hij tot zijn pensionering zou blijven doen. Haimon was een van de initiatiefnemers tot de oprichting van het Letterkundig Centrum Limburg.

Toen Wies Moens in 1982 overleed schreef Haimon in het Limburgs Dagblad: "Toen de tweede wereldoorlog uitbrak woonde hij te Asse, hij schreef er „Dertig dagen oorlog" een ten dele beschouwelijk werk maar wel nets iets te vriendelijk voor de bezetters, voor wie het boekje na de oorlog in handen kreeg. Uit broodnood nam hij in de oorlogstijd de functie aan van directeur van de Vlaamse radio."

Paul Haimon werd in 1992 benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau, vooral wegens zijn inzet voor het Letterkundig Centrum.

Over Paul Haimon

'In het midden van het leven. Paul Haimon zondag 50 jaar.' Interview. Limburgsch Dagblad, 18-10-1963.
http://resources2.kb.nl/010525000/pdf/DDD_010526092.pdf (blz 19, 17,29 MB)

Paul Haimon. Door Jacques Kersten. Candelaer-reeks nr. 2. Letterkundig Centrum Limburg, [Valkenburg aan de Geul],  [1982]. 36 p.

naar boven

---

Dichtbundels:

Trophee. Verzen. Egelantier-reeks nr. 4. Vox Romana, Rotterdam, 1936. 57p.

Hart in de lente. Verzen. De bongerd-reeks. Het Spectrum,  [1939]. 31p.

Kruisweg Onzes Heren. Verzen. Met reproducties naar houtgravuren door Lucas Cranach de Oudere. De bongerd-reeks. Het Spectrum, Utrecht,  [1939]. 39p. Gravures van Lucas Cranach der Ältere (1472-1553).

Een liefde. Winants, Heerlen, [1945], 36p.

Gevecht met het dier. Oorlogsverzen. Winants, Heerlen, [ 1945]. 22p. 2de en 3de druk 1945.

Berichten uit het binnenland. Populieren-reeks. Alberts, Sittard, 1962. 45p.

Land van mijn oorsprong. Heideland-Orbis, Hasselt, 1974. 79 p. Poëtisch erfdeel der Nederlanden. P 86; Vlaamse pockets. Bloemlezing uit zijn werk.

Ballade van het verzonken land. Uitgeverij Corrie Zelen, Maasbree, 1978. 15p.

terug naar boven

---

Bloemlezingen:

Door Paul Haimon medesamengestelde bloemlezing:

Passieboek van Limburgsche letterkundigen. Door Robert Franquinet en Paul Haimon. Met penteekeningen van Hubert Levigne en Jan Hul. Van Aelst, Maastricht [etc.], 1938. Omvang: 92 p. Dit werk bevat proza en poëzie.

Poëzie van Paul Haimon is o.a. in deze bloemlezingen aangetroffen. De complete titels, namen van samenstellers etc. zullen t.z.t. op de desbetreffende jaarlijsten te traceren zijn.

Nieuwere klanken. N.V. Leiter-Nypels, Maastricht, 1936.
Katholieke poëzie na 1900. Het Spectrum, Utrecht, [1936].
Dichters van dezen tijd. Van Kampen & Zoon, Amsterdam, 1939 (13de herziene druk).
Verzen. 14 Dagen, Delft, 1939.

Nieuwe geluiden. Van Loghum Slaterus', Arnhem, 1941. (5de herz. druk).
Katholieke poëzie na 1880. Van Dishoeck, Bussum, 1942.
Moderne Nederlandsche religieuze lyriek. De Tijdstroom, Lochem, [1942], 2de herziene druk.
Van Maas tot Schelde. De Koepel, Nijmegen, [1944].
Levende dichters. U.-M. “West-Friesland”, Hoorn, 1946.
De Rode vlam. Kampvuurboek voor jeugd-leidsters. Centrale voor volkskunst, Maastricht, [1947].
Religieuze poëzie. De Tijdstroom, Lochem, [1949].

Spiegel van de Nederlandse poëzie door alle eeuwen. Dl. 2: 1900-1940. Meulenhoff, Amsterdam, 1953.
Religieuze poëzie der Nederlanden. Spectrum, Utrecht/Antwerpen, [1954].

Het klein heelal. Meulenhoff, Amsterdam, 1960 (2de herz. druk).
Dichters en gedichten. Malmberg, 's-Hertogenbosch, 1965.

Nieuwe geluiden. Sijthoff, Leiden, 1970 (6e herziene druk).
Waar praten jullie zo druk over? Kok, Kampen, 1974.

Maria. Contact, Amsterdam/Antwerpen, 1993.

terug naar boven

---

bronnen

¹ Siem Bakker. Literaire tijdschriften. Van 1885 tot heden. De Arbeiderspers, Amsterdam, 1985. 
Bibliografie van katholieke Nederlandse periodieken. Deel 2. Cultuur en ontspanning. 2008. http://www.ru.nl/publish/pages/526762/bknp_2.pdf
² Menno ter Braak. 'Over jongeren en strijdbaarheid'. Het Vaderland, 09-02-1939
http://mtb.dbnl.nl/tekst/braa002vade08_01/braa002vade08_01_0015.php
DBNL: Paul Haimon
Limburgsch dagblad, 04-12-1993.
Rob Molin. 'Haimon. Dromerig en dichterlijk'. Limburgsch Dagblad, 30-10-1993.
Nationaal Pseudoniemen Archief: http://www.biografieinstituut.nl/npa/
Paul Haimon. Markant dichter in conflict met de politiek. Wies Moens op 84-jarige leeftijd overleden. Limburgs Dagblad, 09-02-1982.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010570993:mpeg21:a0256
Lou Spronck, Ben van Melick en Wiel Kusters (redactie). Geschiedenis van de literatuur in Limburg. [Vantilt], [Nijmegen], [2016]. 768p.

Met dank aan Wiel Kusters.

Boeken en brieven van, over en/of aan Paul Haimon bevinden zich in:
Bibliothèque nationale de France, Parijs
British Library, Londen
Deutsche Nationalbibliothek, Leipzig/Frankfurt am Main
Koninklijke Bibliotheek, Brussel
Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
Letterenhuis Antwerpen
Letterkundig Museum, Den Haag
NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies
Poëziecentrum. Gent
Poëziecentrum Nederland, Nijmegen

naar boven

---

Deze pagina is mede mogelijk gemaakt door:



Vrienden van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie

partners

© De Nederlandse Poëzie Encyclopedie, 2012-2017