G.H. 's-Gravesande - Nederlandse Poëzie Encyclopedie

versie: 09-03-2017 - redacteur: Bart FM Droog
Biografie | Dichtbundels |Bloemlezingen | Google | Bronnen

G.H. 's-Gravesande

Geboren te:
Bogor (Buitenzorg, Nederlands-Indië), 18-01-1882
Gestorven te:
Bilthoven, O2-07-1965
Volledige naam:
Goverdus Henricus Pannekoek Jr.
(tot 1928, daarna)
Goverdus Henricus 's-Gravesande
Naamsvarianten:
Hein 's-Gravesande (roepnaam);
G.H. Pannekoek Jr..
Pseudoniemen:
G.P. H.v. H.

Tekening rechts uit Lectuur Repertorium 1954.
Tekenaar onbekend.

Dichter, journalist, literatuurcriticus, bibliograaf en bloemlezer. Kunstredac-teur bij dagblad Het Vaderland (1904-1947). Publiceerde een groot aantal literatuur-historische werken.

Hij werd geboren als Goverdus Henricius Pannekoek. Zoon van J.H. Pannekoek, lid van het hoogste regeringscollege in Nederlands-Indië, en F.M.L. Storm van 's-Gravesande. Een van zijn broers was de latere Amster-damse hoogleraar Antonie Pannekoek.

's-Gravesande kwam in 1888 met zijn ouders naar Nederland. Hij groeide op in Haarlem en Den Haag. Op zijn 18de jaar was hij, na een onvoltooide h.b.s.-opleiding, korte tijd werkzaam als volontair bij het Dagblad van Zuid-Holland en 's-Gravenhage. In het eerste decennium van de 20ste eeuw leerde hij Jan Greshoff kennen, die hem in contact bracht met P.N. van Eyck.

Op 1 juni 1904 trad hij in dienst bij dagblad Het Vaderland. Daar was hij als tweede redacteur van de kunstrubriek achtereenvolgens werkzaam onder J. de Jong, W.G. van Nouhuys, Jan Walch, Henri Borel en Menno ter Braak.

Hein 's-Gravesande: 'Ik ben verschrikkelijk onbelangrijk, maar het enige waar ik trots op ben, is dat ik vele jaren kunstredacteur ben geweest con amore. Ik heb vele mensen met enthousiasme zien beginnen; ik zie het als mijn enige verdienste, dat ik het met enthousiasme heb volgehouden'.¹

Toen Menno ter Braak - na de dood van Henri Borel - in oktober 1933 de leiding van de rubriek overnam kon hij de dagelijkse gang van zaken grotendeels aan 's-Gravesande toevertrouwen. De samenwerking van Ter Braak met 's-Gravesande verhief - volgens zijn necroloog - Het Vaderland in deze periode tot een van de meest gezaghebbende organen op het gebied van letteren en kunst.

In 1947 ging hij met pensioen als redacteur van Het Vaderland. Als mede-werker bleef hij aan de krant verbonden.

Hij redigeerde de Verzamelde gedichten van Jan Campert en het Verzameld werk van Menno ter Braak. Hij schreef de biografie van Arthur van Schendel.

Medewerker aan o.a. De Witte Mier, Halcyon, Den Gulden Winckel.

terug naar boven

Dichtbundels:

Uit mijn leven. Liederen en sonnetten. Door G.H. Pannekoek Jr. [s.n.], ['s-Gravenhage], 1911. Omvang 89 p. Drukker: : Boekdrukkerij van Het Vaderland, 's-Gravenhage. Titelpagina in zwart en rood. Initialen in rood. Oplage: 50 genummerde ex.

Verzen. Van G.H. Pannekoek Jr. Met een inl. van Jan Walch en een bandversiering van Dirk Nijland. U.M. 'Haga', 's-Gravenhage, [1923]. Omvang 48 p.

Enkele verzen. (onder ps. H.v.H.), 1926

Nachtelijke vangst. [ill. van W.J. Rozendaal]. Folemprise-reeks dl. 10. L.J.C. Boucher, 's-Gravenhage, 1937. Omvang: 57 p. Opl. van 250 ex., waarvan 50 niet in de handel.

Verzen uit het ziekenhuis. [Eigen beheer], ['s-Gravenhage], [1943]. 20p. Oplage van 50 exemplaren. Clandestien. De Jong nr. 330.

Verzen van een eenzaam man. [Eigen beheer], ['s-Gravenhage], 1944. 30p. Oplage 200 ex. Clandestien. De Jong nr. 859. Tweede vermeerderde druk [1945]. 31p. Opl. van 215 ex., genummerd 201-400 en I-XV. Clandestien. De Jong nr. 331.

Heer Pierlala. Een moderne doodendans. [Met houtsneden verlucht door J.M. Prange]. [L.J.C. Boucher], 's-Gravenhage, 1945. Omvang: 13 p. Drukker: Meijer's boek- en handelsdrukkerij, Wormerveer. Opl.: 250 ex. op houtvrij papier, waarvan de nos. I-L h.c., + 25 gesigneerde ex. op Oud-Hollandsch papier.

Nachtschade en kinkhoorns. De ceder dl. 28. Meulenhoff, Amsterdam, 1952. Omvang: 61 p.

Verzen. 1957

naar boven

Andere voor de NPE relevante titels

De verluchting van het boek. Door G.H. Pannekoek Jr. De toegepaste kunsten in Nederland. Een reeks monografieen over hedendaagsche sier- en nijverheidskunst met vele afbeeldingen nr. 24. W.L. & J. Brusse, Rotterdam, 1927. Omvang: 68 p. 2e verb. en gew. dr. 1e dr.: 1923.

De herleving van de Nederlandsche boekdrukkunst sedert 1910. Door G.H. Pannekoek Jr. Boosten & Stols, Maastricht, 1925. Omvang: 51 p. Opl. van 380 ex. Druk: Boosten & Stols o.l.v. A.A.M. Stols.

Sprekende schrijvers. Nederlandsche en Vlaamsche letterkundigen in gesprek met G.H. 's-Gravesande. J.M. Meulenhoff, Amsterdam, 1935. Omvang: 222 p., [8] bl. pl. Bevat interviews met: Aart van der Leeuw, Frits Hopman, Geerten Gossaert, J.C. Bloem, J. Greshoff, R. van Genderen Stort, Dirk Coster, J. van Oudshoorn, Victor E. van Vriesland, Menno ter Braak, S. Vestdijk, Ary Delen, Willem Elsschot, Maurice Roelants en Gerard Walschap.
Integraal op DBNL: http://www.dbnl.org/tekst/grav004spre01_01/
Herdruk 1979 bij BZZTôH, 's-Gravenhage, 1979. Omvang 168 p.

E. Du Perron. Journalistieke herinneringen. Door G.H. 's- Gravesande. Gevolgd door een bibliographie zijner werken door Fred Batten en A.A.M. Stols. Stols, 's-Gravenhage, 1942. Beperkte oplage.
Herdrukt als: E. du Perron. Herinneringen en bescheiden. Door G.H. 's- Gravesande. A.A.M. Stols, 's-Gravenhage, 1947. Omvang: 211 p., [33] p. pl.
Nieuwe uitgave bij BZZTôH, 's-Gravenhage, 1980. Omvang: 165 p., [36] p. pl.

Onze letterkunde in bezettingstijd. M. Dijkhoffz, 's-Gravenhage, 1945. Omvang: 48 p. Met lijst van pseudoniemen. 2de verbeterde druk 1946. Omvang 40 p.

Het conflict tusschen Willem Kloos en Frederik van Eeden. De quaestie "Lieven Nijland". Documenten bijeengebracht door G.H. 's- Gravesande. Stols, 's-Gravenhage, 1947. Omvang: 85 p.

Arthur van Schendel. Zijn leven en werk. G.H. 's-Gravesande. J.M. Meulenhoff, Amsterdam, 1949. Omvang: 144 p., [8] p. pl.
Nieuwe uitgave bij BZZTôH, 's-Gravenhage, 1981. 152 p., [8] p. foto's.

De geschiedenis van De Nieuwe Gids. Brieven en documenten. Bijeengebr. door G.H. 's-Gravesande. Van Loghum Slaterus, Arnhem, 1955-1961. Omvang: 2 dl.. Deel 1 (532 p., 1955). Deel 2, supplement (139 p., 1961). Tweede druk 1956.
Integraal op DBNL: http://www.dbnl.org/tekst/grav004gesc01_01/

De geschiedenis van het tijdschrift Vlaanderen. Brieven en documenten. Bijeengebr. door G.H. 's-Gravesande. Voorafgegaan door een getuigenis van Herman Teirlinck. A. Manteau, Brussel/Antwerpen/Den Haag, [1962]. Omvang: 140 p.

Al pratende met ... G.H. 's- Gravesande. BZZTôH boeken nr. 26. BZZTôH, 's-Gravenhage, 1980. Omvang: 177 p. Vervolg op: Sprekende schrijvers, 1935.

Vergeten en gebleven. Literaire beschouwingen. G.H. 's- Gravesande. Met een herdenkingsrede van Fred Batten. Gekozen en verantwoord door Dirk Kroon. BZZTôH, 's-Gravenhage, 1982. Omvang: 213 p.

naar boven

Bloemlezingen:

Samengesteld door G.H. 's-Gravesande

Jonge most. Bloemlezing uit de gedichten van medewerkers aan Het getij, De Vrije bladen en Forum. Verzameld door G.H. 's-Gravesande [met medew. van R. van Aart ... et al.]. Dishoeckjeno. 58-59. C.A.J. van Dishoeck, Bussum, [1936]. Omvang: 120 p.

Louis Couperus. Mozaiek. Een keur uit zijn werken. [Bezorgd en van een biogr. voorz. door G.H. 's-Gravesande]. Nijgh & Van Ditmar/Veen, Rotterdam [etc.]/Amsterdam, 1949. Omvang: 912 p.

Poëzie van G.H. 's-Gravesande is o.a. in deze bloemlezingen aangetroffen. De complete titels, namen van samenstellers etc. zullen t.z.t. op de desbetreffende jaarlijsten te traceren zijn.

Kent uw dichters! Meulenhoff, Amsterdam, [1933].

Levende dichters. U.-M. "West-Friesland", Hoorn, 1946.

Spiegel van de Nederlandse poëzie door alle eeuwen. Dl. 2: 1900-1940. Meulenhoff, Amsterdam, 1953.
Facetten der Nederlandse poëzie. Van Elsschot tot Nijhoff. Nijgh & van Ditmar, 's-Gravenhage, [1955].

De dichter en de dood. (versie Chr. Leeflang). Bert Bakker / Daamen N.V., Den Haag, 1961. (3de herz. druk).

Poëziebrevier. De Fontein, Baarn, 1981.
Dichters door dichters. BZZTÔH, 's-Gravenhage, 1986.

Dat schitterende water. BZZTÔH, 's-Gravenhage, 1996.

Komrij's Nederlandse poëzie van de 19de t/m de 21ste eeuw in 2000 en enige gedichten. Bert Bakker, Amsterdam, 2004.

naar boven

bronnen

¹ F.E.A. Batten. Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden, 1968-1969. E.J. Brill, Leiden 1971: G.H. 's-Gravesande.
DBNL: G.H. 's-Gravesande
Lectuur-Repertorium. Deel 3. A.S.K.B., Vlaamsche Boekcentrale/Nederland's Boekhuis, Antwerpen/Tilburg, 1954
Lectuur Repertorium 1952-1966. Deel 3. A.S.K.B./Nederland's Boekhuis, Antwerpen/Tilburg, 1970.
Boeken en brieven van, over en aan G.H. 's-Gravesande bevinden zich in:
British Library, Londen
Koninklijke Bibliotheek, Brussel
Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
Letterenhuis Antwerpen
Letterkundig Museum, Den Haag
Poëziecentrum Gent
Poëziecentrum Nederland

naar boven

deze pagina is mede mogelijk gemaakt door:
Vrienden van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie

partners

Webdesign Revan Barlas