versie: 11-01-2013 - redacteur: Bart FM Droog
Biografie | Dichtbundels |Bloemlezingen | Google | Bronnen

---

Maria Dietse Pseudoniem van: Zr. Oda Swagemakers O.S.B. Geboren te: Berkel-Enschot, 1916 Gestorven te: Schotenhof (B), 14-10-2006 Volledige naam: Mariëtte Emilia Nicolasoma Eduarda Swagemakers Naamsvarianten: Marie Dietze; Oda M. Swagemakers; Domina Oda Swagemakers O.S.B.; Domna Oda Swagemakers O.S.B; Zuster Oda Maria; Mariëtte Swagemakers. Verdere pseudoniemen: -

Dichter, schilder en beeldhouwer.

[Dit lemma heeft Maria Dietse als hoofdnaam, omdat zij onder die naam in de jaren dertig publiceerde en enige bekendheid genoot.]

Ze was een van de kinderen van een Tilburgs textielfabrikant en groeide op in een kunstlievend milieu. Ze publiceerde op zestienjarige leeftijd haar eerste gedicht in het Jong Studentenblad. Ze zat toen op kostschool in Nijmegen.  

Na haar eindexamen keerde ze terug naar Tilburg. Ze volgde de opleiding tekenen en schilderen aan de Tilburgse Academie voor Beeldende Kunsten. Ze werd lid van de studentenclub Sint-Leonardus (of Leendert) van de R.K. Leergangen. In deze periode leerde ze de priester-bohémien Frans Siemer kennen. Deze vormde het middelpunt van een groep jongeren, die hij stimuleerde om – in de sfeer van Brabantia Nostra – bezig te zijn met kunst en cultuur. Ze publiceerde onder de naam 'Maria Dietse' gedichten in Roeping en Brabantia Nostra.

Ze werd in de jaren dertig als veelbelovend dichttalent (door o.a. Knuvelder in het Handboek tot de moderne Nederlandse letterkunde) gezien. Anton van Duinkerken noemde haar in besprekingen van bundels van Robert Franquinet, Paul Haimon en Paul de Vree in De Tijd (1936-1938) consequent Marie Dietze.
In 1972 berichtte het Limburg Dagblad, bij het overlijden van dichter Paul Vlemminx: "Hij vond in Brabant medestanders in de dichters Frank Valkenier, Lucas van Hoek en Maria Dietse. De beweging Brabantia Nostra vond in hun werk zijn bakermat."

Ze trad op 18 juli 1937 (of 1938?) in bij de priorij Regina Pacis van de benedictinessen in Schotenhof (België). Daarna ging ze door het leven als zuster Oda. Tot 1949 tekende en schilderde ze vooral, om zich daarna toe te leggen op de beeldhouwkunst. Dichten deed zij niet langer, al verzorgde zij wel veel vertalingen van hymnen uit het Latijn en het Grieks ten behoeve van de liturgie. Dit veranderde toen zij in 1970 de zen-meditatie ontdekte. Tijdens lange fietstochten naar zen-bijeenkomsten in diverse abdijen en gestimuleerd door deze vorm van meditatie, begon haar dichtader opnieuw te vloeien. Dat resulteerde uiteindelijk in een in 1983 uitgebrachte bundel.

Fragment uit: 'Gezworen kameraden' (1935)
 
(...)

Kom, dans met ons de dans der dwazen,
zodat gij uw verdriet vergeet.
Ik vrees: gij werdt nog gek tenlaatste,
wanneer ge nooit eens dwaasheid deedt.

Kom, een wilde galop in de mallemolen!
Draai in de rondte, in de carrousel!
Zwier van beneden naar den hoge,
zwaaiende tussen hemel en hel.

(...)

Zuster Oda Maria werd begraven op de begraafplaats van Schoten.

Bovenstaande biografische schets is grotendeels ontleend aan Lauran Toorians. Dichter bij Brabant, 2008, die op zijn beurt het nawoord van Frans Berkelmans in Vijftig verzen (1983) als bron gebruikt heeft.

terug naar boven

---

Dichtbundels:

Vijftig verzen, 1932-1982. Oda M. Swagemakers. [Naw. van Frans Berkelmans]. Mercator-Plantijn/Van Spijk, Antwerpen/Venlo, [1983]. Omvang: 110 p.

terug naar boven

---

In de bloemlezingen:

Poëzie van Maria Dietse is in deze bloemlezing aangetroffen. De complete titel, naam van de samenstellers is op de desbetreffende jaarlijst te traceren.

Van Maas tot Schelde. De Koepel, Nijmegen, [1944].

terug naar boven

---

bronnen

Lauran Toorians. Dichter bij Brabant, 2008. Cultureel Brabant / Brabant Literair:
Maria Dietse. http://www.cubra.nl/brabantliterairtoorians/04dietse.htm
Limburgs Dagblad, 22-07-1972.
Ed Schilders. Oda's Ode. Brabants Dagblad/Tilburg Plus.
http://www.cubra.nl/edschilders/Literair_Tilburg/oda_swagemakers.htm
Boeken en brieven van, over en/of aan [naam dichter] bevinden zich in:
Koninklijke Bibliotheek, Brussel
Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
Letterenhuis Antwerpen
Poëziecentrum Gent

terug naar boven

deze pagina is mede mogelijk gemaakt door:
Vrienden van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie