Bert Schierbeek - Nederlandse Poëzie Encyclopedie

versie: 06-12-2016 - redacteur: Bart FM Droog
Biografie | Dichtbundels |Bloemlezingen | Google | Bronnen

Bert Schierbeek

Geboren te:
Glanerbrug, 28-06-1918
Gestorven te:
Amsterdam, 09-06-1996
Volledige naam:
Lambertus Roelof Schierbeek
Naamsvarianten:
L.R. Schierbeek; B. Schierbeek
Pseudoniemen: -

Site:
www.bertschierbeek.nl/bio.htm

Bert Schierbeek, 1974

Anefo / Nationaal Archief

Zie ook: Groninger dichters

Biografische schets | Boeken over Bert Schierbeek

Prozaïst, dichter, essayist, toneelschrijver en vertaler.

[Deze biografische schets is deels gebaseerd op eerdere biografische schetsen door Piet Calis en Bert Schierbeekbiograaf Karin Evers]

Zoon van Herman Schierbeek (1889-1979) en Talje Jantina Cezar (1892-1918). Bert Schierbeek huwde in 1944 met pottenbakster Frieda Koch. Uit dit huwelijk ontsproten twee kinderen, Saskia (1944) en Michiel (1948). Nadat Frieda verliefd was geworden op Lucebert eindigde dit huwelijk in een scheiding. In 1957 hertrouwde Bert Schierbeek met Margreetje van Zutphen. Zij kwam in 1970 bij een auto-ongeval om het leven. Hij hertrouwde later met Thea, een goede vriendin van Margreetje.

Omdat Bert Schierbeeks moeder tien dagen na z'n geboorte overleed werd hij opgevoed in het Oost-Groningse Beerta, aanvankelijk door de beide groutouders Cezar. Na het overlijden van opa Andreas Cezar, op 63-jarige leeftijd in 1922, berustte de opvoeding van Bert bij zijn grootmoeder Micheeltje Cezar-IJzer (ca. 1867-1962). Hij raakte als kind bevriend met Johan van Delden, die in dezelfde straat als z'n grootouders woonde.

Op z'n elfde keerde hij terug naar zijn vader. Deze was inmiddels hertrouwd en als schoolhoofd in Boekelo werkzaam. Bert bezocht, na de lagere school, eerst de MULO en daarna het Enschedees Lyceum, waar hij poëzieliefhebber en -publicist W.L.M.E. van Leeuwen (1895-1974) als leraar Nederlands had. Deze had in 1927 al het boekje Dichterland. Genieten van poëzie (online in Delpher) uitgebracht en zou later bekend worden als Forumkenner.

Bert Schierbeek, in 1960: "Ik kocht niets dan boeken van Nietzsche, die verslond ik, maar overigens studeren, ach dat ging traag en slecht. Eindelijk, na het avondlyceum — ik was al 22 — behaalde ik het gymnasiumdiploma en ik vraag me af: wat doe je er mee? Niets!"

In 1941 verliet hij het ouderlijk huis en vertrok naar Amsterdam. Hij leefde van een erfenis van z'n grootouders en raakte betrokken in het verzet; hij bracht bonkaarten vanuit Boekelo naar Amsterdam en zocht naar onderduikadressen buiten de stad.

Evers: "De dichter zelf sprak altijd tamelijk laconiek over deze riskante ondernemingen: 'Ik maakte geen verdachte indruk. En op mijn Ausweis stond dat ik boerenarbeider was. Dat leek wel te passen bij die kop met rimpels.'

In 1942 kwam hij in contact met de verzetsgroep CS-6, met Hans Katan, Leo Frijda, Gerrit Kastein, Reina Prinsen Geerligs en Jan Verleun als harde kern. Deze gewapende verzetsgroep zou in 1943 aan verraad ten onder gaan. Schierbeek, die vooral een handige 'boodschappenjongen' voor hen was geweest, werd op tijd gewaarschuwd en ontkwam.

Schierbeek: "Toen die groep aan zijn einde kwam, toen pakte me dat erg aan. Ik dacht: "Daar moet ik iets mee doen." Dat deed hij door het schrijven van de verzetsroman, aanvankelijk getiteld Terreur tegen het verleden. Daarna zette hij zich aan het schrijven van een nieuwe, omvangrijke experimentele roman.

Na de bevrijding bracht De Bezige Bij zijn verzetsroman uit onder de titel Terreur tegen terreur (1945). Bij de uitgeverij leerde hij Koos Schuur kennen. Omdat beiden in dezelfde streek waren opgegroeid was er direct een klik.

Het Woord

Koos Schuur richtte in 1945 met Ferdinand Langen het tijdschrift Het Woord (1945-1949) op. Johan van Delden: "Het handhaafde zich slechts drie jaargangen. Uitbreiding van de redactie met onder meer Gerard Diels, Jan G. Elburg, Hans Redeker en Bert Schierbeek en de omzetting van het maandblad in een kwartaalschrift hebben niet kunnen verhinderen dat het aantal abonnees te gering bleef om een gezonde exploitatie mogelijk te maken."

"Toch heeft Het Woord in de letterkunde van de naoorlogse jaren een rol gespeeld. Het zette zich af tegen de journalistiek-anekdotische dichtkunst uit de jaren dertig en tegen het romantisch rationalisme van de Criterium-groep, het stelde de literaire waarde van de verzetspoëzie ter discussie en het vormde gaandeweg een aanloop tot de experimentele poëzie uit de jaren vijftig."

De ter discussiestelling van de literaire waarde van sommige verzetsverzen vond overigens niet alleen in Het Woord plaats. Verzetsdichter Yge Foppema noemde veel verzetspoëzie 'berijmde propaganda.' Ook Garmt Stuiveling liet zich in 1946 al kritisch uit over de kwaliteit van deze poëzie.

Experimentele roman

Evers: "In 1951 [verscheen] zijn experimentele roman Het boek ik. Een kolkende vulkaan van brokkelige beelden. Waar zijn collega-Vijftigers (Lucebert, Claus, Elburg, Kouwenaar, Campert, Andreus, Vinkenoog,) zich uitleefden in verzen, verraste Schierbeek met een uitspatting van associatief, exuberant, nevenschikkend proza waarin één verhalende noemer ontbreekt. Hooguit kan een anekdotische laag met vooral autobiografische aspecten worden onderscheiden naast een deel, waarin allerlei culturen ritmisch en kleurrijk over elkaar heen buitelen en waarop de lezer minder gemakkelijk greep krijgt."

Vijftigers

Simon Vinkenoog nam geen werk van Schierbeek op in de eerste druk van zijn bekende bloemlezing Atonaal (1951). Verzen van Schierbeek werden pas in de derde druk, in 1956, in deze anthologie opgenomen.

Huwelijksperikelen

Intussen was het huwelijk van Bert Schierbeek en Frieda Koch, met wie hij in 1944 getrouwd was, op de klippen gelopen, nadat Frieda en kunstenaar/dichter Lucebert verliefd op elkaar waren geworden. Evers: "Die onverkwikkelijke situatie leverde de literatuur een van de weinige experimentele proza-uitingen van Lucebert. op. Avonden lang schreven de twee tegen elkaar op. Brieven als verpakking voor hun ergernis én waardering voor elkaar. Later werden ze gebundeld onder de titel Chambre-Antichambre (1978).

Proëzie

In de jaren vijftig schreef Schierbeek meer experimenteel werk. Hij vertelde daarover in 1960, als antwoord op de vraag wat bij hem de overhand had, proza of poëzie: "Het is voor ons land misschien vreemd, ik zit in dat opzicht helemaal alleen in een hokje, maar in 't buitenland is die mengeling van proza en dichtvorm zeker niet ongewoon." De mengvorm werd door hem ook wel 'proëzie' genoemd.

Schrijversprotest.

In 1963 behoorde Bert Schierbeek tot de auteurs die betrokken waren bij het Schrijversprotest, dat uiteindelijk zou uitmonden in de oprichting van het Fonds voor de Letteren.

De deur

Bert Schierbeeks tweede vrouw, Margreetje, stierf in 1970 bij een auto-ongeluk. Evers: "Als in een trance maakte Schierbeek het boek dat hij onder handen had, Inspraak, af, om vervolgens geruime tijd niet meer aan schrijven toe te komen. En toen hij weer met nieuw werk kwam, waren daar plotseling dichtregels. Geen proëzie meer, maar een bundel vol aarzelende, sobere, emotionerende verzen: De deur (1972). Haperend en stamelend zoekt hij daarin letterlijk naar woorden voor zijn verlies."

De deur werd uiteindelijk zijn succesvolste boek: de zevende druk verscheen in 1997; de achtste druk in 2004, als deel van zijn verzamelde gedichten. In 1991 verscheen het ook in Franse vertaling.

Foto: Bert Schierbeek in Groningen, 1979*

Formentera

In de jaren zestig hadden Bert en Margreetje een stuk grond op het Spaanse Middellandse Zee-eiland Formentera gekocht, waar ze een huisje op hadden laten bouwen. Tot aan zijn dood overwinterde hij daar.

Hij overleed aan slokdarmkanker. Op 14 juni 1996 is hij te Amsterdam gecremeerd. Zijn weduwe heeft later zijn as boven zee bij Formentera verstrooid.

Bekroningen

Schierbeeks gehele oeuvre werd in 1961 bekroond met de Lucy B. en C.W. van der Hoogt-prijs en in 1991 met de Constantijn Huygens-prijs. In 1986 kreeg hij de Hendrik de vries-prijs van de stad Groningen.

Over Bert Schierbeek

Schrijvers blootshoofds
S. Vestdijk, Anna Blaman, Adriaan van der Veen, Pierre H. Dubois, Bert Schierbeek, Hella S. Haasse, Alfred Kossmann, Nel Noordzij, Harry Mulisch
Over de roman en eigen werk
Bijeengebracht door Nel Noordzij. De Bezige Bij, Amsterdam, 1956. 164p.

Frans Depeuter. Dichten uit het nulpunt. Een studie over Bert Schierbeek. De Bladen voor de Poëzie, Lier, 1967. 64p. Bladen voor de poëzie; jrg. 15, nr. 1-2.

De zwerfkei der menselijke stem. Een inleidende studie over het oeuvre van Bert Schierbeek. Samengesteld door deelnemers aan de doctoraal-werkcolleges moderne Nederlandse letterkunde. Begeleid door S.N. Bakker. Instituut Nederlands van de Katholieke Universiteit, Nijmegen, 1977. II, 130 p. De zwerfkei der menselijke stem. Door S.N. Bakker e.a. Met beknopte bibliografie van B. Schierbeek. Bevat ook tekst van Bert Schierbeek.

Word ik zestig en denk aan welk gezicht moet je voldoen om je eigen te krijgen? [Samengest. door Peter Nijmeijer en Phil Muysson]. BZZTôH, Den Haag, 1978. 104p. Bzzlletin no. 58. Themanummer over Bert Schierbeek.

Siem Bakker en Jan Stassen
Bert Schierbeek en het onbegrensde
Een inleidende studie over de experimentele romans
Met een bibliografie samengesteld door Aldert Walrecht en Aloys van den Berk. Bezige Bij, Amsterdam, 1980. 326p. BBLiterair.

Hans Dütting
Archief De Vijftigers, Deel II: Gerrit Kouwenaar, Lucebert, Sybren Polet, Paul Rodenko, Bert Schierbeek, Simon Vinkenoog
Prom, Baarn, 1983. 208 p.
Interviews

Bert Schierbeek 70
[Eindred. Toon van Severen]
De Bezige Bij [distr.], [Amsterdam], 1988. 76 p.
Uitgave ter gelegenheid van de zevenstigste verjaardag van Bert Schierbeek.

Jan Campertprijzen 1991. Bert Schierbeek, Leonard Nolens, Jan Siebelink, Mensje van Keulen. [Red.: Harry Bekkering en Sarah Verroen]. BZZTôH, 's-Gravenhage, 1991. 127 p. Uitgave in opdracht van de Jan Campertstichting.

Lotti van der Gaag, Bert Schierbeek. [Lotti van der Gaag tekeningen/dessins ; Bert Schierbeek tekst/texte. Samenstelling boek, composition du livre Piet de Jonge; vert., trad. in het Frans: Jean Raoul Mengarduque; fotogr./photogr. Cor Dekkinga]. Institut Néerlandais / Museum Boymans-van Beuningen, Paris / Rotterdam, 1992. [60]p. Opl. 1000 ex. Tentoonstellingscatalogus.

Karin Evers
De andere stemmen
Portret van Bert Schierbeek
[Foto's: Eddy Posthuma de Boer ... et al.]
De Bezige Bij, Amsterdam, 1993. 135 p.
Biografie.

Bert en het beeld
[Samenst. en red.]
Karin Evers. De Bezige Bij, Amsterdam, 2000. 191p. Levensbeschrijving.

Karin Evers. Niemand is waterdicht. De jonge Bert Schierbeek en het literaire experiment. Stichting Literaire Manifestaties Enschede/Hengelo [i.e. Stichting Literaire manifestaties Enschede], Enschede, 2002. 24p. Drienerwoldelezing nr. 10. Opl. van 220 genummerde ex. bestemd voor bezoekers van de lezing van Karin Evers en relaties van de organiserende stichting.

Dichtbundels:
[alleen werken van 6 of meer pagina's zijn opgenomen]

ómslag
(nog)
niet
beschikbaar

De derde persoon. [Met ill. van Lucebert]. De Bezige Bij, Amsterdam, 1955. 171p. Proza en poëzie. Herdruk bij Meulenhoff, Amsterdam, 1967, 189p., Meulenhoff pockets 172. Herdrukt in: Het boek ik. De andere namen. De derde persoon. [Verantw.: Siem Bakker en Jan Stassen]. De Bezige Bij, [Amsterdam], 1978. 573 p. Bert Schierbeek-reeks 2; BBliterair.

[Hans P. Keuning en Bert Schierbeek]. Als de dag van gisteren. [Gemeente Enschede], [Enschede], [1958]. [11]p. Cantate ter herdenking van de slachtoffers der bezettingsjaren 1940-1945.

Fragmenten. Quellinus, Amsterdam, 1960. 17p.

Het dier heeft een mens getekend. Bezige Bij, Amsterdam, 1960, 148p. 2de druk bij De Bezige Bij, Amsterdam, 1963. 148p; Literaire reuzenpocket nr. 8. Herdruk in: De gestalte der stem. Het dier heeft een mens getekend. Ezel mijn bewoner. [Verantw.: Siem Bakker en Jan Stassen]. De Bezige Bij, Amsterdam, 1981. 361 p. Bert Schierbeek-reeks 3; BBliterair. Fotomech. herdr. van afzonderlijk verschenen uitg. resp. 1957, 1960 en 1963.

ómslag
(nog)
niet
beschikbaar

Ezel mijn bewoner. De Bezige Bij, Amsterdam, 1963. 110p. Literaire pocket nr. 110.

Geen vel meer over. Gedichten. Foto's van Ad. Windig. Proost en Brandt, Amsterdam, 1963. 28p. Proost Prikkels no. 275. Proost en Brandt was een papiergroothandel die rmet regelmaat speciale boeken uitbracht.

De val. Litho's Jef Diederen. W.A. Palm, 's-Gravenhage, 1965. 33 ongenummerde tekstpagina's, 14 ongenummerde bladen litho's. Oplage van 75 exemplaren genummerd 1-75 en 12 exemplaren genummerd I-XII h.c., alle gesigneerd door de auteur en de kunstenaar.

Taal & teken. Samenstelling en teksten Bert Schierbeek. Mart Kempers - typografie, Cas Oorthuys - foto's; redactiecommissie: C. Blok, H. van Haaren, H. van der horst, Chr. Leeflang. Vereeniging ter Bevordering van de Belangen des Boekhandels, [Amsterdam], [1965], 78p. Teksten en gedichten van Bert Schierbeek bij foto's van Cas Oorthuys. Uitgegeven ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van de Vereeniging ter Bevordering van de Belangen des Boekhandels.

Versieren. [Tekst: Bert Schierbeek; vert. uit het Nederlands: D.A.S. Reid ; red. Jos. A.M. Cleerdin, F.G. Meyer]. [Koninklijk Nederlands Verbond van Drukkerijen etc.], Amsterdam, 1969. [110]p. Kerstnummer Grafisch Nederland, 1969. Dit kerstnummer omvat voor het eerst alle 3 de drukprocédés: boekdruk, diepdruk en offsetdruk. Bijlage in het Engels: Adornment.

Dick Elffers en Bert Schierbeek. Op de bodem ligt lettergraniet en spreekt klare taal. Meijer Pers [voor] Bijenkorf Beheer, Amsterdam, 1970. Ongepag. Bibliofiele uitgave in een oplage van 250 ex. Uitgave van Bijenkorf Beheer N.V. bij de aanvang van de tweede eeuw van het concern.

Op de bodem ligt lettergraniet en spreekt klare taal. [Illustrator] Dick Elffers. Bijenkorf, Amsterdam, 1970. [39]p. Uitgave van het warenhuisconcern Bijenkorf Beheer NV bij de aanvang van de tweede eeuw van het concern.

De deur. De Bezige Bij, Amsterdam, 1972. 71p. Literaire reuzenpockets nr. 417. 4de druk 1974; 5de druk 1979; 6de druk 1986. 7de druk 1997.
Franse vertaling: La porte. Poèmes. Trad. du néerlandais et prés. par Henri Deluy. : Fourbis, [Paris], 1991. 81p.

Hollen en stilstaan. [Tek. van Jef Diederen]. Fizz-Subvers Press, Alkmaar, 1973. [24]p. Oplage 500 ex. Underground-uitgave - zie: Hans Clavin.

Het dier heeft een mens getekend. Een keuze uit: Het boek ik, De andere namen, De derde persoon, De gestalte der stem, De tuinen van Zen, Het dier heeft een mens getekend, Ezel mijn bewoner, Een broek voor een oktopus, Een grote dorst, Inspraak. De Bezige Bij, Amsterdam, 1973. 110p. Dar pockets 9. Keuze uit proza en poëzie. NB: In 1960 verscheen een andere bundel onder dezelfde hoofdtitel.

ómslag
(nog)
niet
beschikbaar

In en uitgang. De Bezige Bij, Amsterdam, 1974. 59p. BB Poëzie. 2de druk 1989.

Vamp. Lithografieën: Lucassen. Hooft, Aalst, 1974. 10 bl., losbladig in omslag. Hoofts bibliofiele serie deel 5. Gedrukt in een oplage van 50 genummerde exemplaren, en 10 auteursexemplaren, gemerkt A-J, gesigneerd door de kunstenaars.

Schetsboek. [Lithografieën] Jan Sierhuis. Sierhuis, [Amsterdam], [1974]. [25] bl., losbladig in map. Opl. van 250 genummerde ex. en gesigneerd door kunstenaar en dichter.

Death shadow. Else Madelon Hooykaas, fotoos. Bert Schierbeek, gedichten. English transl.: Charles McGeehan; trad. français: Liliane Wouters. : Fizz-Subvers Press, Alkmaar, [1976]. 46p. Speciale uitg. van de Fizz-Subvers Press in een opl. van 500 ex. Nederlands tekst met vert. in het Engels en in het Frans.

Shapes of the voice. Epic and lyric themes of a "Dutch" poet. Cross-sections from the works of Bert Schierbeek. Transl., ed., introd. by Charles McGeehan. Twayne Publishers, Boston, [Mass., USA], 1977. 301p. The library of Netherlandic literature; vol. 9; Twayne's international studies and translations series.

ómslag
(nog)
niet
beschikbaar

Vallen en opstaan. De Bezige Bij, Amsterdam, 1977. 74 p. BB poëzie.

Weerwerk. 't Platteland. De Bezige Bij, Amsterdam, 1977. 144p. BB literair. Omschreven als 'poëtisch prozawerk' en 'prozaïsche dichtbundel'. Bekroond met de Herman Gorter-prijs 1978.
Vertaling: Keeping it up. The countryside. Cross roads I. Transl. [from the Dutch] by Charles McGeehan. Introduction by William Jay Smith. Katydid Books, Oakland University, Rochester, MI, 1990. 191 p. European writing in translation. The Netherlands nr. 2.

Bootsman. Zes litho's Frank Lodeizen; zes versen Bert Schierbeek. Printshop, Amsterdam, 1978. 6 katernen (in map). Opl. van 40 genummerde en gesigneerde ex.

Twaalf gedichten. Carlinapers, Haarlem, 1978. 14p. Opl. van 65 genummerde ex.

Een tik tegen de lucht. Een collage uit het werk van Bert Schierbeek. Door Anthony Akerman ... [et al.]. Poëzie Hardop, Amsterdam, 1979. 64p. "Dit programma kwam tot stand met medewerking van het Instituut voor onderzoek van het Nederlands theater en werd uitgevoerd vanaf 6 januari 1979 in diverse theaters in het land".

1 door 3. Bronzen beelden, keramiekpanelen en schilderijen Luc De Blok. Gedichten van Louis Paul Boon, Bert Schierbeek, Willem M. Roggeman. Luc De Blok, Gent, [1979]. 48 ongenummerde pagina's.

Betrekkingen. De Bezige Bij, Amsterdam, 1979. 127 p. BBLiterair. Omschreven als 'poëtisch prozawerk' en 'prozaïsche dichtbundel'. 2de druk 1983.
Vertaling: Cross roads. Transl. [from the Dutch] by Charles McGeehan ; [ill. by Karen Hargreaves-Fitzsimmons]. Katydid Books, Rochester, Mich. [USA], 1988. 181p. European writing in translation. The Netherlands nr. 1.

Jef Diederen. Tekst: Mathilde Visser; gedichten: Bert Schierbeek; foto's: Tom Haartsen. Galerie Nouvelles Images, Den Haag, [1980]. 32p. Serie NI ; 1980. Omslagtitel: Diederen. Boek over kiunstenaar Jef Diederen (1920-2009)

Mexico I. Transl. [from the Dutch] by Charles McGeehan. Bridges Books, Amsterdam, 1981. 31p.

Dieter Haack, Bert Schierbeek. Wetering Galerie, Amsterdam, [1981]. [10] p. Opl. van 15 genummerde en gesigneerde ex. Gedicht[en/] van Bert Schierbeek bij grafisch werk van Dieter Haack.

Binnenwerk. Bezige Bij, Amsterdam, 1982. 160p. BB literair. Omschreven als 'poëtisch prozawerk' en 'prozaïsche dichtbundel'. Herdruk bij Azul Press, Maastricht, 2013. 144p.

Formentera. De Bezige Bij, Amsterdam, 1984. 47p. BBpoëzie.
Engels vertaling, zie: Formentera. Followed by The gardens of Suzhou. 1989.
Franse vertaling: Formentera. Trad. du néerlandais par Henri Deluy. Éd Royaumont, Luzarches, 1990. 52p. Les cahiers de Royaumont 20.

De tuinen van Suzhou. Gedichten. De Bezige Bij, Amsterdam, 1986. 54p. BBpoëzie.
Engels vertaling, zie: Formentera. Followed by The gardens of Suzhou. 1989.

Door het oog van de wind. De Bezige Bij, Amsterdam, 1988. 120 p. BBLiterair. Omschreven als 'poëtisch prozawerk' en 'prozaïsche dichtbundel'.

Steve Biko. De Vier Seizoenen, Groningen, 1988. [8]p. Opl. van 50 genummerde ex.

Formentera. Followed by The gardens of Suzhou. Transl. by Charles McGeehan. : Guernica Editions, Montréal (Quebec), 1989. 85p. Essential poets nr. 35. Vertalingen van: Formentera (1984) en van De tuinen van Suzhou (1986).

Zon komt op, schuift maan. [Teksten:] Bert Schierbeek en [omslagtekening:] Lucebert. Pensioenfonds voor Kunst en Cultuur, 's Gravenhage, 1989. 17p.

Met het oog op de naald. Gedichten. Bij etsen van Frank Lodeizen. Stichting 'de Roos', Utrecht, 1990. Leporello, ([34] p.) 7 etsen, in overslagdoos. Opl. van 175 genummerde en gesigneerde ex., bestemd voor de leden van de Stichting 'De Roos', alsmede enige ex. h.c.

Klaprozen. Met tek. van Jef Diederen. Herik, Landgraaf, 1991. 10 p. Opl. van 225 genummerde en gesigneerde ex. Zwarte reeks nr. 7.

Jef Diederen. Tekstbijdragen Bert Schierbeek, Lucebert, Erik Slagter. Samenstelling Adri Colpaart. Kempen Pers, Hapert, 1991. 160p. Uitg. ter gelegenheid van de tentoonstelling 'Jef Diederen, schilderijen en werken op papier, 1960-1991' in het Museum Van Bommel-Van Dam, Venlo, 10 november tot en met 29 december 1991; en het Stedelijk Museum, Schiedam, 11 januari tot en met 1 maart 1992. - Opl. luxe ed. 200 ex. + lino en opl. van top-ed. 50 ex. + 3 hout/lino's en een lino als stofomslag ; zowel boek als losse lino's van beide ed. zijn genummerd en gesigneerd. Bevat mogelijk poëzie.

Ruimte maakt zich zichtbaar. Ill. Raymond Koop. Nominoë, [Rotterdam], 1992. [36]p. Opl. van 150 genummerde en gesigneerde ex. Bijlage: 1 originele aquarel.

ómslag
(nog)
niet
beschikbaar

De zichtbare ruimte. Gedichten. De Bezige Bij, Amsterdam, 1993. 120p. BBpoëzie.

Oom Hebbo & Tante Ant. 'De Geiten Pers', Brummen, 1994. 12p. Gedrukt in een opl. van 400 ex.

In het vooronder van de aarde. [Tekst] Bert Schierbeek ; & [ill.] Jan Hendrix. Imprenta de los Tropicos / In de Bonnefant, Mexico / Banholt, 1994. [25] p., [9] bl. pl. Opl. van 60 genummerde en gesigneerde ex. Onbekend of de Mexicaanse uitgever op een grap berust of niet.
Onder dezelfde titel en bij dezelfde uitgever(s) verscheen ook een editie van [46]p met 9 zeefdrukken.

Nono Reinhold. Etsen = etchings. Teksten/texts: Bert Schierbeek ; [vert. uit het Nederlands door Charles McGeehan]. De Pont, Tilburg, [1994]. Ongep. Bij tentoonstelling 3.12.1994 t/m 15.3.1995, De Pont, Tilburg.

De nieuwe wereld. Bert Schierbeek [gedicht] & Jef Diederen [litho's]. In de Bonnefant, Banholt, 1995. 16, [8] p. (geb., in hoes). Oplage van 68 genummerde en gesigneerde ex.

Vlucht van de vogel. Gedichten. De Bezige Bij, Amsterdam, 1996. 74p.

Ezel mijn bewoner. Jef Diederen gouaches en tek.; samenst. Adri Colpaart; tekst Erik Slagter, Lucebert. Kempen, Eindhoven-Airport, 2000. 176p. Uitg. ter gelegenheid van de tentoonstelling "Dichter bij schilders - Bert en het beeld", in het Cobra Museum voor Moderne Kunst, van 20 mei t/m 15 oktober 2000. Ezel mijn bewoner, de tekst van Schierbeek in dit boek, is oorspronkelijk verschenen in Ezel mijn bewoner (1963).

Kijk, ik weet het niet. Houtsnede: Cees Andriessen. Stichting De Witte Mier, Apeldoorn, 2001. [8]p. Opl. van 90 genummerde en gesigneerde ex., waarvan 15 h.c. Gedicht uit: De deur (1972).

Andries Govaart, Bert Schierbeek, Kurt Rose. In uw licht. Gezangen voor de uitvaartliturgie. Muziek: Rob Goorhuis. Vertaling van tekst Kurt Rose [uit het Engels] A. Govaart). Uitgeverij Gooi en Sticht, Kampen, [2001]. 215p. plus cd. Onderaan de titelpagina: Stichting Samenwerkende Nederlandse Korenorganisaties, Nederlandse Sint-Gregoriusvereniging, Stichting Porticus, Katholieke Radio Omroep. Geschreven in opdracht van het Kerkbestuur Parochie Binnenstad 's Hertogenbosch ter gelegenheid van het jaar 2000.

De gedichten
Samenstelling en verantwoording Karin Evers
De Bezige Bij, Amsterdam, 2004. 710p.

Andere genres

Zie de Bert Schierbeek-collectie in de Koninklijke Bibliotheek (Den Haag).

Bloemlezingen:

Door Bert Schierbeek samengestelde bloemlezing.

De dichter en de dingen. Samengesteld door Bert Schierbeek. Gottmer, Haarlem, 1960. 53p. Deel van een vierluik; details over de andere drie delen - zie jaaroverzicht 1960; bloemlezingen.

Is getekend! [samengest. door Steef Davidson en Bert Schierbeek]. [VvL-Vakbond van Schrijvers], [Amsterdam ], 1980. 13 bladen. Opl. van 300 ex. Uitg. naar aanleiding van het 4e Europese schrijverscongres, 14-16 nov. 1980, t.g.v. de viering van het 75-jarig bestaan van de Vereniging van Letterkundigen (VvL)-Vakbond van schrijvers.

Poëzie van Bert Schierbeek is (o.a.) in deze bloemlezingen aangetroffen:

Vijf 5 tigers. De Bezige Bij, Amsterdam, [1955].
Atonaal. Stols, 's-Gravenhage, 1956 (3e, herziene druk).

1 PK. De Arbeiderspers, Amsterdam, 1958.
Voor wie dit leest. Querido, Amsterdam, 1959.

poëzie in carré. De Bezige Bij, Amsterdam, 1966.
Vandaag 13. Bruna, Utrecht/Antwerpen, [1967]. 216p.

Voor wie dit leest. Querido, Amsterdam, 1971.
Elf gedichten voor Piet Keizer, 1973.
Als die stad eens ommeviel. Stadsdrukkerij, Amsterdam, 1975.
Dichters van deze tijd. P.N. van Kampen & Zoon/Standaard uitgeverij, Amsterdam/Antwerpen, 1977 (23ste herziene druk).
Nieuw Nederlands Haneboek. Querido/Vara, Amsterdam/Hilversum, 1977.
Ontmoet de dichters. De Bezige Bij, Amsterdam, 1977.
Roland Holst, ten afscheid. De Bezige Bij, Amsterdam, 1977.
Gedicht van de dag. [S.n.], [Amsterdam], 1978.
Poëzie is een daad van bevestiging. Elsevier, Amsterdam/Brussel, 1978.
De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw. Bert Bakker, Amsterdam, 1979.

Schrijvers tegen apartheid. Horus, Den Haag, 1980.
Aan het werk. De Bezige Bij, Amsterdam, 1981.
Het land der letteren. Meulenhoff, Amsterdam, 1982.
Is dit genoeg: een stuk of wat gedichten. Elsevier Manteau, Amsterdam/Antwerpen, 1982.
6 × 2 = 12. De Bleeker, Heemstede, 1983.
Dichters bij De Bezige Bij 1944-1984. De Bezige Bij, Amsterdam, 1984.
Poëzie is een daad van bevestiging. Manteau, Amsterdam, 1984 (2e, herziene druk).
Spiegel van de Nederlandse poëzie. Meulenhoff, Amsterdam, 5e editie, 1984.
Poetry International 1970-1984. Rotterdamse Kunststichting, [Rotterdam], [1984].
Dichter bij Anne, Leopold, Den Haag, 1985.
Ooitgedicht. CPNB, Amsterdam, 1985.
De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw. Bert Bakker, Amsterdam, 1987 (8e herziene druk).
Gedichten voor China. De Geus, Breda, [1989].

Dichters van deze tijd. Poëziecentrum, Gent, 1990 (24ste, herz. druk).
Woorden in vrijheid. Meulenhoff, Amsterdam, 1990.
Amsterdam dus. Thomas Rap, Amsterdam, 1991.
Een kamer op het zuiden. In de Bonnefant, Banholt, 1991.
Dichter bij Landgraaf. Herik, Landgraaf, 1992.
Spiegel van de moderne Nederlandse poëzie. Meulenhoff/Kritak, Amsterdam/Leuven, 1992 (6e editie).
Groot verzenboek. Lannoo/Anthos, Tielt/Baarn, 5e herziene druk, 1992.
Wilminks keus II. Walvaboek, Laren, 1993.
Ik heb de liefde lief. Prometheus, Amsterdam, 1993.
Dichters van deze tijd, Poëziecentrum, Gent, 1994 (25e druk).
Als een verre zee boven ons. Kwadraat, Utrecht, 1994.
De 100 beste gedichten van deze eeuw. De Arbeiderspers, Amsterdam, 1994.
Eerste dag van de poëzie. Gemeente Landgraaf/Uitgeverij Herik, Landgraaf, 1994.
Geen dag zonder liefde. De Bezige Bij/Poëziecentrum, Amsterdam/Gent, 1994.
O wereld, jij zingt, speelt en lacht. Kwadraat, Utrecht, 1994.
Een zucht als vluchtig eerbetoon. Meulenhoff/Manteau, Amsterdam/Antwerpen, 1995.
Die dag in mei vergeet ik niet. Prometheus/Bert Bakker, Amsterdam, 1995.

Met gekleurde billen zou het gelukkiger leven zijn. Averbode, Averbode, 1996.
Zij vonden de naam die zou blijven. Kwadraat, Utrecht, 1996.
Het gedicht is een bericht. Poetry International/Ekspress.zo, Rotterdam/Houten, 1996.
De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw. Bert Bakker, Amsterdam, 1996 (10e herziene druk).
Dat schitterende water. BZZTÔH, 's-Gravenhage, 1996.
Hi-Ha-Hondelul en andere sportpoëzie. Thomas Rap, Amsterdam, 1996.
De 100 beste gedichten van 1996. De Arbeiderspers, Amsterdam, 1997.
Het bericht. [Het Bericht], [s.l.], [1997].
Groot verzenboek. Lannoo, Tielt, 8e herziene druk, 1998.
Ik heb alleen woorden. Bert Bakker, Amsterdam, 1998.
De selectie van de eeuw. De Arbeiderspers, Amsterdam/Antwerpen, 1999.
Licht zijn en de wolken tillen. Kwadraat, Utrecht, 1999.

Wie dan wel? Woonzorg Nederland, [Amsterdam], 2000.
Het lichte gedicht. Podium, Amsterdam, 2002.
Het is vandaag de datum. Poëziecentrum, Gent, 2002.
De draagkracht van veren. Uitgeverij 521, Amsterdam, 2003 (2de druk).
Gedichten voor elke maand gemis dit jaar. Sweetsilk, Antwerpen, 2003.
Komrij's Nederlandse poëzie van de 19de t/m de 21ste eeuw in 2000 en enige gedichten. Bert Bakker, Amsterdam, 2004.
Spiegel van de moderne Nederlandse en Vlaamse dichtkunst. Balans, Amsterdam, 2005.
Vrede is eten met muziek. Van Gennep, Amsterdam, 2005.
Denkend aan de dood. BnM Uitgevers, Nijmegen, 2006.
Gedichten voor het hart. Maarten Muntinga, Amsterdam, 2006.
Verjaardagsvers. Kleine Uil, Groningen, 2007.
Groningen. Stad, land en letteren. Stichting Achterland, Zeist, 2008.
Dicht! De beste poëzie, slamdichters en rapteksten. Muntinga Pockets, Amsterdam, 2009.

Alleen in mijn gedichten kan ik wonen. Prometheus, Amsterdam, 2012 [=2011].
Waarom ben je niet bij mij. Prometheus, Amsterdam, 2013.
De Nederlandse poëzie van de twintigste en de eenentwintigste eeuw in 1000 en enige gedichten. Prometheus, Amsterdam, 2016.
Dichters uit de bundel. Marmer, Baarn, 2016.

Bronnen

Afkortingen: KBr en KBDH - Koninklijke Bibliotheek Brussel resp. Den Haag; LR - Lectuur Repertorium; PCG en PCNL - Poëziecentrum Gent resp. Nederland; s.n. / s.l. / s.a. - sine nomine / loco / anno = zonder naam [van uitgeverij] / plaatsnaam / jaartal.

* foto uit: Nieuwsblad van het Noorden, 24-08-1979. Fotograaf onbekend.

Karin Evers. Bert Schierbeek biografie. [S.a.]
http://www.bertschierbeek.nl/bio.htm \ www.bertschierbeek.nl
DBNL: Bert Schierbeek
http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=schi003
Archieven Burgerlijke Stand.
NN. Herman Schierbeek + Talje Jantina Cezar. Family tree. [s.a.]
http://brus.xs4all.nl/stamboom/family.php?famid=F1276626645&
ged=Gerrit%20Knol&lang=is

NN. Portret van Bert Schierbeek [Interview]. Algemeen Handelsblad, 01-10-1960].
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000036260:mpeg21:a0286
Jan Elemans. Het geval Schierbeek. Testament van onmacht. Weke hersenschors en litteraire kritiek. De Tijd De Maasbode, 23-11-1960.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011234188:mpeg21:a0097
Kunstredactie. Geld is Tijd voor de Schrijver. [Over Schrijversprotest]. De Waarheid, 29-01-1963.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010371914:mpeg21:a0005
FB [Frans Boelen]. 'Bert Schierbeek gaat Tellem-ervaring in boeken verwerken.' De Tijd / De Maasbode, 18-04-1964.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011233574:mpeg21:a0284
Ab Visser. "Taal en teken." De Telegraaf, 14-05-1965.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110588840:mpeg21:a0476
NN. Jan Cremer torouwde in het geheim [Over huwelijksvoltrekking in New York, waarbij Bert Schierbeek en Karel Appel getuigen waren]. Nieuwsblad van het Noorden, 09-01-1967.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010870073:mpeg21:a0141
Johannes van der Woude. Grote opkomst voor veelzijdige auteurs. Nieuwsblad van het Noorden, 23-08-1979.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011018808:mpeg21:a0300
Erik Beenker. Bert Schierbeek hoogtepunt poëzie-avond in Huize Maas. Nieuwsblad van het Noorden, 24-08-1979.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011018809:mpeg21:a0376
Reinjan Mulder. Eén nacht de woorden aan de macht in Utrecht. [Over voordracht van o.a. Bert Schierbeek]. NRC Handelsblad, 12-03-1984.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000027918:mpeg21:a0063
Nico Scheepmaker. Bert Schierbeek 70. Het Vrije Volk, 30-06-1988.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010962857:mpeg21:a0260
Siem Bakker. Het literair tijdschrift Het Woord 1945-1949. De Bezige Bij, Amsterdam, 1987. 705p.
Guus Middag. De zee beweegt maar door. NRC Handelsblad, 03-09-1993.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000030907:mpeg21:a0239
ANP. Bert Schierbeek dood. Leeuwarder Courant, 11-06-1996.
Bram Hulzebos. Het valt wel een beetje mee met Schierbeeks ontoegankelijkheid. Nieuwsblad van het Noorden, 11-06-1996.
Hans Heesen, Harry Jansen en Ed Schilders. Waar ligt Poot? Over de dood en de laatste rustplaats van Nederlandse en Vlaamse schrijvers. De Prom, Baarn, 1997.
Piet Calis. De vrienden van weleer. Schrijvers en tijdschriften tussen 1945 en 1948. Meulenhoff, Amsterdam, 1999. 430 p. http://www.dbnl.org/tekst/cali002vrie01_01/cali002vrie01_01.pdf
Johan van Delden. 'Jacobus Gerardus Schuur'. Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden, 1997-1998. Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, Leiden 1999.
http://www.dbnl.org/tekst/_jaa003199801_01/_jaa003199801_01_0016.php
Piet Calis. Het elektrisch bestaan. Schrijvers en tijdschriften tussen 1949 en 1951. Meulenhoff, Amsterdam, 2001. 413 p.
http://www.dbnl.org/tekst/cali002elek01_01/
Herman Sandman. Arcadia der Poëten. Het literaire leven in Groningen 1945-2005. Uitgeverij Passage, Groningen, 2008.

Boeken, brieven en/of materiaal van, over en/of aan Bert Schierbeek bevinden zich in:

British Library, Londen
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, Antwerpen
Groninger Archieven, Groningen
Koninklijke Bibliotheek, Brussel
Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
Letterenhuis Antwerpen
Literatuurmuseum, Den Haag
Poëziecentrum, Gent
Poëziecentrum Nederland, Nijmegen

deze pagina is mede mogelijk gemaakt door:

Vrienden van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie

partners

© De Nederlandse Poëzie Encyclopedie, 2013-2016

Webdesign Revan Barlas